Mavzu: Jamiyatning ijtimoiy,siyosiy va ma'naviy tizimi

Tarixni materialistik asosda tushunish.

Qo‘shimcha qiymat nazariyasi deb talqin qilinadi.

Yangi sotsialistik (kommunistik) jamiyatga borish uchun Marksizm ta’limoti (lekin g‘oyasi ham)ga ko‘ra:

Revolyusion (inqilobiy, qon to‘kish, majaqlab tashlash) yo‘l bilan qurishdir.

Sinfiylik: faqat ishchilar sinfi gigemon bo‘lishi kerak.

Partiyaviylik (faqat kommunistik partiya bo‘lishi).

Ijtimoiy mulk hukmronlik (xususiy emaC).

Farovon jamiyat ma’naviy hayot uyg‘unligida emas, balki iqtisodiy farovonlikni apparat yo‘li bilan quriladi bu o‘zini oqlamadi. Prezident I.A.Karimov Farovon jamiyat asosi ma’naviy va moddiy hayot uyg‘unligida deb ma’naviyatni oldinga qo‘ydi. T.Parsons nazariyasi. T.Parsons (amerikalik: 1902-1979) sotsiologiyasida “Harakat nazariyasi” va “Tizimli – funksional nazariyasi”ni yaratadi hamda shu maktabga asos soldi. Bu g‘oyani Shilz, Olport, Sheldon va boshqalar bilan birga yozgan “Harakatning umumiy nazariyasini yaratishga doir” nomli kitobida bu nazariyani quyidagi o‘ziga xos jihatlar bilan asoslanadi. T.Parsons “Harakat nazariyasining o‘ziga xos jihatlari”.

1. Harakat nazariyasiga ko‘ra jamiyatni tartibga solishning til, qadriyatlar kabi ramziy mexanizmlarining mavjudligi.

2. Individual harakatning umumiy qabul qilingan qadriyatlar va me’yor-normalarga bog‘liqligi.

3. Uning irratsional (aqlga zid)ligi va muhim sharoitlarida mustaqilligi hamda shu vaqtning o‘zida vaziyatni sub’ektiv aniqlashga bog‘liqligida.

T.Parsons kitobda “faol harakat qiluvchi” (individ yoki jamoa), “Vaziyat” (dan kelib chiqib ijobiy va salbiy ob’ektlarni farqlaydi) va “faolning vaziyat (ob’ekt)ga yo‘nalganligi” (vaqt bilan o‘lchanadi) tushunchalari asosiy hisoblanadi. Shuningdek, T.Parsons “Harakatning umumiy nazariyasini yaratishga doir asarida ta’kidlanganidek, ijtimoiy sub’ektlar bir-biri bilan “o‘zaro kutish tizimi orqali bog‘langan”:

Harakatning umumiy nazariyasi:

Shaxs to‘laqonli psixologik tuzilma.