Мавзу: ix-xiiасрлардаги ўрта осиё мутафаккирларининг иқтисодий ғоялари

Меркантилизм – бу муомала соҳасида иқтисодий қонуниятларнинг ривожланишига бўлган қарашлар тизими ва протекционизм принципларига асосланган бир қатор давлатларнинг иқтисодий сиёсатидир

Протекционизм- Давлатнинг ички бозорни чет эл рақобатидан химоя қилиш ва товар ишлаб чиқарувчиларни ташқи бозорга чиқишини рағбатлантиришга қаратилган иқтисодий сиёсатидир
4. Меркантализм иқтисодий таълимоти
Меркантилистларнинг илмий дунёқараш тамойиллари қуйидагилар билан тасвирланади:
олтин ва қимматбаҳо нарсаларга бойлик сифатида қараш;
мамлакатга олтин ва кумушнинг оқиб келишини таъминлаш мақсадида ташқи савдони тартибга солиш;
арзон хом ашёни импорт қилиш йўли билан саноатни рағбатлантириш;
импорт қилинадиган саноат товарларига протекционистик тарифларни белгилаш;
экспортни, айниқса, тайёр маҳсулотлар экспортини рағбатлантириш;
иш ҳақининг паст даражасини ушлаб туриш учун аҳолининг ўсиши

Меркантилизмнинг назарий қарашлари

1
2
3
4
5
6

Дастлабки ва кейинги меркантилизмнинг ўзига хослиги

Дастлабки меркантилизм
Дастлабки
Бу
Дастлабки

Дастлабки меркантилистлар ташқи савдода ижобий сальдога эришиш учун қуйидагиларни мақсадга мувофиқ деб ҳисобладилар:

–
–
–

Кейинги меркантилизм XVI асрнинг иккинчи ярмидан XVII асрнинг иккинчи ярмигача бўлган даврни ўз ичига олади. (Унинг асосий вакилларидан бири инглиз Томас Ман ҳисобланади). Мазкур концепция вакиллари дастлабки меркантилистларни мамлакатдан ташқарига пул чиқаришни ман этгани, импортни ҳаддан ташқари чеклагани учун танқид қилди.

Кейинги меркантилизм вакилларининг актив савдо балансига эришиш учун илгари сурган тавсиялари:

Турли мамлакатларда меркантилизм таълимотининг ўзига хос хусусиятлари

Меркантилизм таълимоти ривожланган мамлакатлар
Италия
Франция
Англия
Испания,