Мавзу: ив-группа бош группачасига умумий характеристика

Muhim minerallari: KCl – silvin, silvinit – KCl∙NaCl, karnalit – KCl∙MgCl₂∙6H₂O va boshqalar kiradi.

Slikatlar tarkibida ham bo’ladi: ortoklaz – K₂O∙Al₂O₃∙6SiO₂ yoki KAl₂[AlSi₃O₁₀](OHF)₂, shakarqamish va tamakida ko’p uchraydi. Kaliy izotoplari iborat.

Olinishi: Kaliy ftorid bilan kaltsiy karbid orasidagi reaktsiyadan ham hosil bo’ladi.

CaC₂+2KFCaF₂+2C+2K

Kaliy kumush kabi yaltiroq yumshoq va yengil metall. Kaliy juda aktiv metal va kuchli qaytaruvchi. Agar kaliy suvga tashlansa, reaktsiya vaqtida ajralib chiqqan vodorod yonib ketadi. Tez oksidlanadi. Xlor va ftor atmosferasida kaliy o’z-o’zidan o’t oladi.

Kaliy vodorod atmosferasida 200 ⁰C dan boshlab o’ziga vodorodni biriktirib, KH hosil qiladi. KH juda aktiv, oq krsitall modda, qizdirilganda kaliy va vodorodga ajraladi.

KOH – kaliy suv bilan reaktsiyaga kirishib, vodorod va KOH hosil qiladi.

2K+2H₂OH₂+2KOH

Rangsiz modda, 410 ⁰C da suyuqlanadi, qizdirilganda parchalanmaydi, bug’lanadi. Havodan o’ziga namni tortadi. KOH texnikada KClning suvdagi eritmasini elektroliz qilish yo’li bilan olinadi.

KCl, KBe,KJ, KNO₃, K₃PO₄ kaliy tuzlari suvda yaxshi eriydi. Ular rangsiz, lekin alangani gunafsha tusga bo’yaydi. Kaliyning ikkita tuzi KHC₄H₄O₆ va K3[Co(NO₂)₆] suvda yomon eriydi.

KCl, KNO₃, K₂SO₄ va boshqalar kaliyli o’g’itlardir. Kaliy nitrat qora porox tayyorlashda ham ishlatiladi.