Каъба ибодатхонаси Иброҳим пайғамбар ўғли Исмоил билан бирга бошпана учун қурган, деган ривоятлар ҳам бор. Зам-зам булоғи ҳамда унинг атрофидаги ерлар қадимдан араблар ўртасида муқаддас ҳисобланган ва вақти-вақти билан бу ерни зиёрат қилиш қабилалар ўртасида одатга айланиб кетган.
Каъбада қабилаларнинг ўз худо-илоҳалари-ю маъбудалари учун қўйган бутлари, санамлари, ҳайкаллари мавжуд бўлиб, уларнинг жами сони 360 та эди. Маккада Хубал бош илох. ҳисобланган. Шунингдек, Манот, Лот, Уззо каби илох,ларга ҳам сиғинилган.
Муҳаммад пайғамбар ҳаёти ва унинг ислом учун олиб борган курашлари. Макка даври
Худоларига атаб ҳар йили баҳор ва ёз ойларида Арофат тепалигида араблар туя, мол, қўй каби ҳайвонларни сўйиб худойилик қилганлар. Каъба ёнидаги қора тошга сиғиниб, унинг атрофидан айланиб зикр рақсига тушганлар. Зам-зам сувидан истеъмол қилиб, унга жаннатдаги кавсардан ер юзига отилиб чиққан муқаддас неъмат суви деб билганлар. Шу тариқа V аср ўрталаридаёқ Макка шаҳарга айланган.
Маккадаги ҳошимийлар хонадони нуфузли уруғлардан ҳисобланган. Муҳаммад авлодлари шу хонадондан чиққан. Муҳаммад ҳам ёш бўлган пайтларида Макка зиёратгоҳларининг тасарруфи ҳошимийлар қўлида бўлиб, унинг бобоси Абдул Муталлиб Каъбанинг бош шайхи, эшик калитларини сақловчи эди. Абдул Муталлибнинг олтита ўғли бўлиб, иккинчиси - Абдуллоҳ Муҳаммаднинг отаси. У Муҳаммаднинг туғилганини эшитиб савдо карвони билан фаластиндан қайтиб келаётиб юрак оғриғи касалидан Мадинада вафот этган. Онаси Омина эса чақалоғини кўтариб карвон билан қайтгани ҳақида манбаларда маълумотлар мавжуд.
Ўша даврда Маккада ўзига тўқ араблар орасида фарзандини атрофдаги қишлоқлардаги аёлларга эмизишга бериш одати бўлган. Муҳаммадни ҳам бобоси Саъд ибн Бакр қабиласидаги Ҳалима исмли аёлга эмизишга берган. Муҳаммад энага бағрида беш ёшигача яшаган ва кейин маккага, уйига олиб келинган.
Бу ўринда шуни ҳам тилга олиб ўтиш керакки. Муҳаммад беш ёшида, ҳали Ҳалиманинг бағрида яшаётган вақтидаёқ келажакда пайғамбар бўлиши учун осмондан иккита фаришта тушиб кўкрагини очишгани, қалбидаги инсонларга хос бўлган ғараз ва ёмонликларни илдизи бўлган қора қони олиб ташлангани ва қалбини поклашгани ҳақида ривоят бор. Бу воқеани ислом тарихида «Саъд» воқеаси деб аталади.
Муҳаммад олти-етти ёшлигида, яъни онаси Омина ҳаётдан кўз юмгач, уни бобоси Абдумуталлиб ўз тарбиясига олган.
«Абдумуталлиб Муҳаммад аллайҳиссаломни ўз болаларидан юқори тутиб ҳар тарафга борсалар олиб борар эрдилар». Орадан икки йил ўтиб, бобоси ҳам вафот этган. Шундан кейин Муҳаммад тарбияси катта амакиси Абу Толиб қўлида бўлган. Болалигида у амаксининг қўй ва эчкиларини боққан. Кейинчалик Абу Толиб Муҳаммадни бир маротаба карвон билан Суриянинг Бусро шаҳридаги бозорга ҳам олиб борган.
Вояга етганда Муҳаммад савдо карвонларини тузишда хизмат қилган. 595-йилда амакисининг маслаҳати билан Муҳаммад бадавлат бева аёл Хадичанинг хизматига кириб, унинг молларини карвон билан Сурияга олиб бориб сотиб келган. Орадан кўп ўтмай, у Хадичага уйланган.
Do'stlaringiz bilan baham: |