Mavzu: isitmaning gipertermiyadan farqlovchi xossalari

MAVZU:ISITMANING GIPERTERMIYADAN FARQLOVCHI XOSSALARI

Issiq qonlilarda termoregulatsiya buzilishi tana temperaturasining me'yordagidan ko'ra boshqacha bo'lib qolishi bilan xarakterlanadigan patologik holatlar yuzaga kelishiga sabab bo'lishi mumkin. Tana temperaturasining me'yordagidan boshqacha bo'lib qolishi o'z navbatida hayot faoliyatining har xilda buzilishiga olib keladi. Organizm issiqlik balansining aynib, izdan chiqishi juda umumiy bir tarzda olinganida organizmda issiqlik chiqansh bilan issiqlik hosil qilishning bir-biriga to'g'ri kelmay qolishi natijasidir.

 Gipertermiya yoki qizib ketish yashash muhiti temperaturasi ko'ta­rilib ketganida yoki issiqlik hosil qilish xiyla kuchayganida ko'riladi. Hozirgina aytib o'tilgan sharoitlarning ikkalasi bir bo'lib qo'shilib qolganda, masalan, qaynoq sexlarda turilgani ustiga zo'r berib jismoniy ish qilinadigan paytlarda organizm ayniqsa tez qizib ketadi. Havo namligining yuqori va harakati tezligining past bo'lishi odatda, qizib ketishni tezlashtiradi, chunki bu holda bug'lanish kamayib, issiqlik sochilishi susayib qoladi.

Gipertermiya, odatda, uch bosqieh bilan avj olib boradi. Ekzogen yoki endogen issiq ta'sir qiladigan bo'lsa, I bosqichda, ya'ni kompensatsiya mahalida issiqlik berish regulator yo'l bilan kuchayadi va temperatura me'yorda saqlanib qoladi. II oraliq bosqichda tana temperaturasi ko'tarila boshlaydi, bu — termoregulatsiya mexanizmlarining buzilganidan dalolat beradi, lekin ularning ba'zilari ta'sirini saqlab turadi. Ill bosqichda, dekompensatsiyada issiqlik chiqarish susayib qolganligi tufayli temperatura xiyla ko'tarilib ketadi.

Gipertermiya ekzogen bo'lgan taqdirda organizm poykiloterm bo'lib qoladi va yashash muhiti temperaturasini qabul qiladi. Bunday sharoitlarda, odatda, nafas va qon aylanishi izdan chiqadi. Gipertermiyaning juda o'tkir formasi issiqlik elitishi deb ataladi, bunda dastlabki ikki bosqichi amalda bo'lmaydi va issiqlik hosil qilish kuchayishi bilan bir qatorda issiqlikni chiqarish keskin cheklanib qolib, gipertermiya yuzaga keladi.