Birinchitamoyil –iqtisodiyotningsiyosatganisbatanustuvorliginita’minlash. Buqoidaiqtisodiyfaoliyatijtimoiyhayotningbarchasohalariuchunpoydevorvazifasinio‘tashini, ya’niO‘zbekistondaiqtisodiyotijtimoiytaraqqiyotningasosibo‘lishinianglatadi. Tamoyildaiqtisodiyotningo‘zigaxosob’ektivqonunlarimavjudligi, ularnie’tiborgaolmasdanishyuritishmumkinemasligiaksetgan. Iqtisodiyqonunlarningob’ektivliginitanolib, xo‘jalikfaoliyatiniulartalabigamosholdayuritish – o‘tishdavriuchunmuhimahamiyatgaegaekanligiqaydetilgan. Iqtisodiyoto‘zqonunlarigaegabo‘lganisababliunisiyosiykurashlar, turlimafkuralarqurbonigaaylantirishmumkinemas. Iqtisodiyotmafkuraviytazyiqlarsizo‘zigaxosichkiqonunlargamuvofiqrivojlanishilozim. Biroq, buiqtisodiyotgasiyosatta’siridantamomilaholidebqarashnibildirmaydi. O‘zbekistondagitaraqqiyotzaruratidankelibchiqqansiyosatiqtisodiyotgafaolta’sirqilishilozimbo‘ladi.
Ikkinchitamoyil – davlatboshislohotchibo‘lishilozim. Davlatislohotlarningustuvoryo‘nalishlarinibelgilabberishi, ularniamalgaoshirishyo‘liniishlabchiqishivaungaizchillikbilanrioyaetishi, eskiliktarafdorlariqarshiliginibartarafetishishart. Buqoidamadaniybozoriqtisodiyotikonsepsiyasigatayanadi. O‘zbekistonmustabid-rejali, ma’muriy-buyruqbozlikuslubidaboshqarilganiqtisodiyotdanerkindemokratikiqtisodiyottomonborarekan, G‘arbmamlakatlariasrlardavomidaboshidankechirgantarixiyjarayonnio‘tashishartemas. G‘arbda “beayovvatartibsiz” bozoriqtisodiyoti “yovvoyikapitalizm” nominiolganvauzoqdavramaldabo‘lgan.
O‘zbekistondaesamadaniybozoriqtisodiyotigatartibliravishdao‘tishmadaniyraqobatnishakllantirishi, sheriklikaloqalari, iqtisodiybarqarorlikningustunbo‘lishi, ommaviyfarovonlikkabibelgilargaxosbo‘lishikerakki, ularnidavlatningishtirokisiztasavvurqilibbo‘lmaydi. Ikkinchitamoyildavlatiqtisodiyotgaminimaldarajadaaralashib, unio‘zholigaqo‘yishizarur, degang‘oyalarniinkoretadivadavlatningbuboradafaolliginibildiradi. Jahondadavlatningiqtisodiysohadagifunksiyasigaoidto‘plangantajribademokratikjamiyatdadavlatdano‘zgaumummilliymanfaatniifodalovchisiyosiyinstitutbo‘lmasliginiko‘rsatdi.
Uchinchitamoyil –qonunlarningvaulargarioyaqilishningustuvorliginita’minlash. Buningma’nosishuki, demokratikyo‘lbilanqabulqilinganO‘zbekistonRespublikasiningKonstitutsiyasivaqonunlarinihechqandayistisnosizhammahurmatqilishivaulargaso‘zsizrioyaqilishilozim. Butamoyilgako‘ra, qonunlarsiyosiyhokimiyatnita’minlovchikuch, ulargajamiyata’zolariniyuridikqonunlargabo‘ysundiruvchimexanizmsifatidaqaraladi. Qonunlarvaqonunostihujjatlarbarchaningfaoliyatigategishli, ammoularhameskiradi, ularnihayottaqozosigako‘rayangiqonunlarbilanalmashtirishzarur, ya’niqonunchilikkaijodiyyondoshuvtalabqilinadi. Iqtisodiyhayotgaxosbo‘lgano‘zgaruvchanlikyuridikqonunlarnihamo‘zgartiribborishnitalabqiladi. Uchinchitamoyiltalablariyangichaqonunchilikniyaratishnitaqozoetadiki, bubirinchidan, O‘zbekistonningmilliymustaqilligini, ikkinchidan, bozorislohotlariniamalgaoshirishuchunhuquqiybazayaratadi. Uchinchitamoyilsiyosiytizimningbozoriqtisodiyotitalablarigamonandtarzdademokratlashuvinibildiradi. Butizimsharoitidainsonhuquqlari, erki, farovonliginita’minlashboshvazifagaaylanadi.
To‘rtinchitamoyil –faolijtimoiysiyosato‘tkazish. O‘zbekistondabozormunosabatlarinijoriyetishbilanbirvaqtda,aholiningdemografikholatinihisobgaolganholda,uniijtimoiyhimoyalashyuzasidanoldindanta’sirchanchoralarko‘rishlozimbo‘ladi. Butamoyiliqtisodiyotvaijtimoiysohalarningdialektikaloqadorligigatayangaholdasotsialsiyosatyuritishzarurliginiasoslaydi. O‘zbekistonningiqtisodiytaraqqiyotiijtimoiysohaningmoddiybazasinimustahkamlashi, ijtimoiysohaningrivojlanishiesainsonomilinifaollashtirib, iqtisodiyotgakuchlita’sirko‘rsatishizarur. Ikkisohaningdialektikaloqadorligiishlabchiqarishningmoddiyvainsoniyomillariyaxlitligidankelibchiqadi. O‘zbekistonningbozoriqtisodiyotigao‘tishmodelibozoriqtisodiyotidagiijtimoiyyo‘naltirilgan, xalqfarovonliginita’minlashgaqaratilganbozorxo‘jaligibo‘lishinianglatadi. SHumaqsadyo‘lidayuritiladiganijtimoiysiyosatningkuchliligiijtimoiyadolatnita’minlashi, kishilardaboqimandalikkayfiyatinibartarafetishivaulardafaollikniyuzagakeltirishbilanjamiyatdagisotsialinoqlikni, sotsialguruhlaro‘rtasidagimuvozanatnita’minlashnibildiradi. Busiyosatinsonomilinikuchaytiribshuorqaliiqtisodiytaraqqiyotgakuchlita’siretadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |