Mavzu: Inson apparatini funksional holatini baholash va nazorat qilishda psixologik fiziologik usullar

Nimfomaniya (ayollarda), satiriazis (erkaklarda) – impulsiv ravishda erotik maylning oshishi, qoniqish hissisiz jinsiy partnerlarni doimiy almashtirishga ehtiros. Bunday hurujlar vaqtida seksual faollik tiyib bо’lmaydigan va tartibsiz partnerga nisbatan zо’raki ta‘sir bilan amalga oshiriluvchi xarakterga ega bо’ladi. Jinsiy aloqa, biroq intensiv maylni pasaytirmaydi, qondirilish olib kelmaydi. Jinsiy maylning yuqori intensivligi fiziologik buzilish mavjud bо’lmagan holatda chetlanish hisoblanmaydi. Kо’p hollarda, nifomaniya va satiriazis, seksual qimmatli dominirlanish - ―erotomaniya‖ uchraydi. Seksuallik odatda unga e‘tibor konsentrasiyasining me'yori buzilishidadir. Normada u о’z maqsadi bо’lmay, yaqinlashish vositasi, sevgi aloqasining ifodasi hisoblanadi. Erkaklarda tо’lqinlanish fazasiga ereksiyaning yuz bermasligi, ayollarda esa – vaginizmdir.
Erkaklarda orgazm fazasiga – vaqtdan oldin va tormozlangan eyakulyasiya, ayollarda esa – birlamchi va vaziyatli anorgazmiya.
Impotensiya – о’z-о’zidan libidoning yо’qligi, yoki intromissiya uchun etarli bо’lgan (moyliqqa kirish), erkaklarda qondirilish sifati ereksiyaga erishishi va davomiyligining yо’qligi. Impotensiyaning asosiy sabablaridan biri partnerlarning kuchlanishli shaxsiyat orasidagi aloqalar hisoblanadi. О’zini past baholash, koitusning о’tmishdagi salbiy tajribasi, ishonmaslik, seksning fiziologik aspektlariga e‘tiborning markazlashuvi ma‘noga ega. Psixiatrik amaliyotda astenik, depressiyav, ipoxondrik va boshqa kasallik holatlarida kuzatiladi.
Muddatidan oldin eyakulyasiya – oxirgisi shunchalik vaqtli keladiki, bunda partner ayol orgazmga erisha olmaydi, garchi u bunga qodir bо’lsa ham. Fiziologik jihatdan ham (yuqori asab-psixik asabiylashish), shu tariqa psixologik sabablarga kо’ra ham (masalan, jinsiy aktni tez tugaetishni talab etish sharoitidagi erta seksual tajriba) yuzaga keladi. Eyakulyasiyaning tutilib qolishi – jinsiy akt vaqtida eyakulyasiyaga qobili tsizligi namoyon bо’lishi ham impotensiyaga sabab bо’lishi mumkin.
Vaginizm – qо’shilish vaqtidagi moyliq mushaklarining va tos tubining spastik qisqarish sindromi. Kuchli og’riq va moyliqqa kirishning siqilishi natijasida jinsiy aktning ilojisi bо’lmaydi. Vaginizm sabablari qо’rquv, partner havfsizligiga ishonmaslik, ginekologik kasalliklar, shikast va og’riqli maniyapulyasiyalar (operasiya, instrumental tekshiruv va b.), travmatik seksual inisiasiya hisoblanadi. Puritan an'analarida tarbiyalash aniq ma‘noga ega bо’lib, bunda jinsiy hayotga salbiy munosabat bildiriladi (jirkanish, qoralash).