Mavzu: Inson apparatini funksional holatini baholash va nazorat qilishda psixologik fiziologik usullar

Psixologik dispareuniya – jinsiy aloqa vaqtida jinsiy a‘zolarda og’riq, odatda ayollarda biror-bir aniq fiziologik sabablarsiz yuzaga keladi. Anorgazmiya
– ayol hech qanagangi vaziyatlarda ham orgazmga erisha olmasligida yoki avval unga erishganligi sababli koital aktga xususiyatini yо’qotganligida namoyon bо’ladi. Anorgazmiyaning paydo bо’lishi seksual-salbiy tarbiya, partnerda jinsiy buzilishlar, shaxsiyat orasidagi aloqaning buzilishi bilan bog’liq. Soxta anorgazmiya sindromida orgazm klitorni samarali stimulyasiyasida erishish mumkin. Yuqorida qayd etilgan jinsiy buzilishlar nevrotik, shu jumladan nevrozga о’xshash va somatik va psixik kasalliklardagi organik buzilishlar bilan asoslangan.

Instinktiv mayl buzilishlari

Tug’ma maylning - jinsiy, ovqatlanish, о’zini saqlash instinkti, ota-ona instinkti - turli xil buzilishlari uchraydi.
Jinsiy maylning buzilishlari juda ham turlichadir.
Gomoseksualizm – bir nomli jins shaxsiga jinsiy mayl orientasiyasi. Gomoseksualizmning kelib chiqishi tug’ma yoki jinsiy identifikasiya buzilishida ijtimoiy ta‘sir natijasida yuzaga kelishi bilan bog’liq. Mustahkam jinsiy о’ziga
о’xshashligi bolaning 2 yoshidan tuziladi. Qisman kamdan-kam hollarda tug’ma gomoseksualizm bolalikdan namoyon bо’lishi quyidagi xususiyatlarda birga kechadi: о’yinlar, boshqa jinsli tengdoshlariga intilish, о’z jinsi kiyimlarini kiyishdan bosh tortish, psixologik va ijtimoiy rollarni tanlash xarakteri. Eng birinchi romantik hissiyotlar aniq gomoseksual orientasiyaga ega, shu tariqa sevishning oxirgi holatigacha. Geteroseksual kontaktlarga tо’la befarqlikni yoki engib bо’lmaydigan jirkanish namoyon etadi. Kо’p hollarda gomoseksual orientasiya libido tug’ma bо’lmaydi, turli sabablar ta‘siri ostida shakllanadi: onaning giper himoyasi, boshqa jinsdagi ota-ona bilan aloqaning yomonligi, artistik muhit, ajralish (ozodlikdan mahrum bо’lish, internat va b.), omadsiz geteroseksual kontaktlarning qaytarilish qо’rquvi va b. О’z jinsidagi shaxslarga ijtimoiy rejada о’xshashlik, psixologik aloqada kо’pgina gomoseksualistlar qarama-qarshi jinsiy narsali kishilarda о’zshashlik aniqlaniladi. Seksual inversiya adekvat ijtimoiy va psixologik identifikasiya bilan birga muvofiq kelishi mumkin. Seksual orientasiya kо’pincha ikkilangan bо’ladi - biseksualizm. Gomoseksualizm latent yoki berkingan bо’lishi mumkin, bunda turli psixologik muammolar tug’ilishi mumkin. Jamiyatning madaniy an'analariga qarshi bо’lsa, shaxsiy gomoerotik tendensiyalar tan olinmaydi, chunki psixologik himoya mexanizmlari bilan blokirlanadi (repressiya, siqib chiqarish). Ongli darajada bu gemofobiya bilan ifodalanishi mumkin – gomoseksualizmga nafrat va unga bog’liqlarga ham.
Ayollar gomoseksualizmi sapfizm, tribadiya, lesbiysk sevgisi; erkaklar - uranizm termini bilan belgilangan. Gomoerotik mayllik yoshi katta erkaklarga – aidrofiliya, о’smirlarga – efebofiliya, ayollarda ham taalluqli ravishda ginekofiliya va kerofiliya. Seksual inversiya bolalarga nisbatan gomoseksual pedofiliya deb ataladi. Gomoseksual kontaktlarda faol partner – bu pedikator, passivi (bolabozlik aktlarida) – patikus yoki kinede. Gomoseksual kontaktlarning kо’proq tarqalgan varianti о’zaro mastrubasiya – partnerlar tomonidan bir-birining genitaliylarini maniyapulyasiyasi.
Seksual kamchilik katta yoshdagi aholining 2-5% tashkil qiladi. Bu songa biseksual orientasiyali kishilar kirmaydi.
Gomoseksualizm kasallik bо’lmay, xulqning devianli yoki chetlashuvchi formasiga taalluqli. Psixik buzilishlarda, kо’pincha, psixologik himoya tо’sig’ini buzuvchi latent gomoseksualizm aniq maniyafestli bо’lib qolishi mumkin.
Sadizm – jinsiy partnerga jismoniy og’riq keltirishga intilish, seksual qо’zg’alish maqsadidagi ahloqiy azob. Sadistlarga hos bо’lgan mayl seksual fantaziyalar bilan chegaralanishi mumkin. Ba‘zi hollarda boshqa jinsiy chetlashish bilan ifodalanadi (gomoseksualizm, pedofiliya va shunga о’xshashlar).
Sadizm ostida jinsiy partner ustidan tо’la hokimlik, uni shu darajada egallashki, bunda unga og’riq va kamsietish etkazish darajasidagi intilish tushuniladi.