Mavzu: Imom al-g’azzoliyning

Handasa va hisob ilmi (geometri-ya va matemati- ka).
Bu ikkalasi, avval zikr etilganidek, o‗rganish muboh bo‗lgan ilm. Ularni o‗rganish faqatgina umumiy mazmum darajaga o‗tib ketishi mumkin bo‗lgan odamga man‘ qilinadi. Binobarin, bu ikki ilm bilan shug‗ullanuvchilarning ko‗pchiligi bid‘at chegarasigacha chiqib ketishgan. Ba‘zi odamlarni bu ilmlarni o‗rganishdan qaytarish ularning mahzurligi uchun emas (balki odamlarningirodasi zaifligidan). Bu hol suzishni bilmaydigan bolaning anhor bo‗yida turishidan yoki
26	Mantiq ilmi.	Bu ilm dalil va uning shartlari, had va uning darajalari haqida bahs

64

			yuritadi.
	27	Ilohiyot ilmi.	U Alloh subhonahu va taoloning zoti va sifatlari haqida bahsyurituvchi fandir. Bu fan kalom ilmi sanaladi. Faylasuflar ilohiyat fanidan ayri bir ilm yaratib, ajrab chiqishmagan. Balki ayrimlari kofir, ayrimlari bid‘atchi bo‗lib, mazhablargabo‗linib ketishgan. Mu‘tazila mustaqil ilm emas, balki uning ahli mutakallimlar, bahslashuvchilar va mutafakkirlardan iborat toifadir. Ular ham botil mazhablarga ajrab ketganlar. Faylasuflar ham xuddi shunday.
	28