Mavzu: His-hayajon undovlari

Mavzu:

His-hayajon undovlari

1-topshiriq.Ajratib ko’rsatilgan undovlarning qanday ma’noni ifodalashini aniqlang. 1.Oh, qanday go’zal bu olam! 2.Oh, zolim falak,yiqil boshimga! 3.Voyey, bolam boyaqish-ey. 4.Iye, butun boshli bir odam tirilib keladi-yu, ovoragarchiligi bormi? 5.Oh!-deb yubordi bir yigitcha. 6.Iya, bularni nima qilasan? 7.Dastlab ular Umidjonni ko’rganda pisandsiz:”E, bu mishiqi bola-ku”,-deyishar,biroq uning ertaklarini eshitgach unga qoyil qolishardi.

His –hayajon ,buyruq-xitobni ifodalovchi so’zlar undov so’zlar sanaladi.

Undovlar ma’nosiga ko’ra ikki guruhga bo’linadi:

1)his-hayajon undovlari;

2)Buyruq –xitob undovlari.

Yozuvda undov so’zlardan keyin vergul qo’yiladi.

Undalmalardan oldin kelganda esa undan keyin vergul qo’yilmaydi.

His-hayajon undovlari. His-hayajon undovlari kishining quvonchi,erkalash-erkalanish, rohatlanish,hayron qolish, norozilik,g’azab-nafrat,og’riq singari hissiyotlarni ifodalaydi. His-hayajon undovlarining o’zi undov gap bo’lib kelishi yoki gap tarkibida kelib , uni undov gapga aylantirishi mumkin.Bunday gaplar oxrida doimo undov belgisi qo’yiladi. Oh,qanday go’zal bu olam! Uf!..-dedi Xotira xola.

Buyruq-xitob undovlari. Kishilarning diqqatini tortish,jonivorlarni haydash,chaqirish va to’xtatish uchun qo’llanadigan undovlar buyruq-xitob undovlari deyiladi. Hey, menga qara,Gulchehra,-dedi u. Chu,jonvor!

Undovlarning ma’no turlari:

Dars davomida 260-mashq,261-mashq va 262-mashqlarni guruh bilan birgalikda bajaramiz.

Darsni mustahkamlash uchun KLASTER usulidan foydalanamiz.

Undov

so’zlar

.

Uyga vazifa 263-mashq. Uf,oh,voy,iye,o’h-ho’,bay-bay undovlarini qatnashtirib gaplar yozing. Bular qanday undovlar ekanini ayting.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT