Mavzu; fotoretsepsiyaning morfologik asoslari

MAVZU: FOTORETSEPSIYANING MORFOLOGIK ASOSLARI

• Ҳар бир кўрув аъзоси кўзнинг шаклини берувчи зич толали бириктирувчи тўқимали тузилмадан, аниқ тасвирларни узатувчи гавҳар тизимидан, фоторецептор хужайралар қаватидан, бош мияга кўриш маълумотларини тўплаш,
• қайта ишлаш ва узатиш вазифаларини бажарувчи хужайралар ва нервлар тизимидан иборат.

Склера ёки оқсил парда-тиниқ бўлмаган оқ рангдаги кўзнинг ташқи пардаси бўлиб, 5/6қисмини эгаллайди (23-3 расм);

• Склера ёки оқсил парда-тиниқ бўлмаган оқ рангдаги кўзнинг ташқи пардаси бўлиб, 5/6қисмини эгаллайди (23-3 расм);
• одамда у диаметри 22 мм га яқин сфера сегментини ҳосил қилади (23-1 ва 23-2 расмлар). Склера мустаҳкам зич бириктирувчи тўқимадан тузилган бўлиб, асосан коллаген толаларининг ясси тутамидан ва оз миқдорда асосий модда ва фибробластлардан иборат

Мугуз парда- рангсиз шаффоф бўлиб ташқи фиброз парданинг 1/6 қисмини ташкил қилади

• Мугуз парда- рангсиз шаффоф бўлиб ташқи фиброз парданинг 1/6 қисмини ташкил қилади
• Мугуз парданинг кўндаланг кесимида 5 та қават кўринади: эпителий, боумен мембранаси, асосий модда, десцемет мембрана (орқа чегараловчи мембрана) ва эндотелий. Мугуз парданинг эпителийси (олдинги эпителий) - кўп қаватли ясси мугузланмайдиган эпителийдан иборат бўлиб, 5ёки 6қават хужайралардан тузилган

Базал қисмида кўплаб митоз бўлинишлар кузатилади. Бу мугуз парданинг истисно тарзда регенератив хусусиятидан дарак беради.

• Базал қисмида кўплаб митоз бўлинишлар кузатилади. Бу мугуз парданинг истисно тарзда регенератив хусусиятидан дарак беради.
• Хужайраларнинг янгиланиш муддати 7 кун. Мугуз парданинг устки хужайраларида микроворсинкалар бўлиб, улар мугуз парданинг олдинги юзасига бўртиб туради ва кўз ёш пардаси билан тўлган бўлади.

Бу эпителий тўқимаси қалинлиги 7 мкм бўлган липид ва гликопротеинлардан иборат ҳимоя қатлами билан қопланган.Мугуз парданинг сезувчанлиги кўзнинг бошқа тўқималарига нисбатан кучли тараққий этган.

• Бу эпителий тўқимаси қалинлиги 7 мкм бўлган липид ва гликопротеинлардан иборат ҳимоя қатлами билан қопланган.Мугуз парданинг сезувчанлиги кўзнинг бошқа тўқималарига нисбатан кучли тараққий этган.

Пигментли ва пигментсиз хужайраларнинг бирикиш жойларида эпителий хужайралар апикал юзалари орқали бир-бирига тегиб ётади. Киприкли белбоғнинг толалари ички хужайраларнинг базал мембранасидан бошланади.

• Пигментли ва пигментсиз хужайраларнинг бирикиш жойларида эпителий хужайралар апикал юзалари орқали бир-бирига тегиб ётади. Киприкли белбоғнинг толалари ички хужайраларнинг базал мембранасидан бошланади.
• Эпителий хужайраларининг апикал юзалари десмосомалар билан бириккан.

Бундан ташқари иккала қават эпителий хужайралари юзасида кенг зич бирикишлар ҳам кузатилади. Ионларни ташишда иштирок этувчи хужайралар учун хос бўлган базал бурмалар ва интердигитациялар ички қаватнинг пигментсиз хужайраларида ҳам учрайди .

• Бундан ташқари иккала қават эпителий хужайралари юзасида кенг зич бирикишлар ҳам кузатилади. Ионларни ташишда иштирок этувчи хужайралар учун хос бўлган базал бурмалар ва интердигитациялар ички қаватнинг пигментсиз хужайраларида ҳам учрайди .

Ёй парда хусусий томирли парданинг давоми бўлиб, у қисман гавҳарни қоплаб туради. Ёй парданинг марказида тешик-қорачиқ бўлади.

• Ёй парда хусусий томирли парданинг давоми бўлиб, у қисман гавҳарни қоплаб туради. Ёй парданинг марказида тешик-қорачиқ бўлади.
• Ёй парданинг олдинги юзаси қиррали ва ўсимтали бўлиб, нотўгри ва нотекис шаклга эга. У узлукли пигмент ва фибробласт хужайралар қаватидан ҳосил бўлган.

Гавҳар толалари чўзилган шаклда бўлиб, ингичка ясси тузилмадек кўринади

• Гавҳар толалари чўзилган шаклда бўлиб, ингичка ясси тузилмадек кўринади
• Улар юқори дифференциялашган хужайралар бўлиб, капсула ости эпителий хужайраларидан ҳосил бўлади.
• Гавхар толалари кучли чўзилиши натижасида ядро ва органеллаларни йўқотадилар, уларнинг узунлиги 7-10ммга, кенглиги 8-10мкмга, қалинлиги 2 мкмга етади.