Мавзу: Физик кимёвий анализ методлари



Download 3,87 Mb.
bet9/18
Sana11.05.2022
Hajmi3,87 Mb.
#601883
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18
Bog'liq
analitika 3-qism

ФОТОЭЛЕКТРОКОЛОРИМЕТРЛАР
КФК, ФЭК-56м, ФЭК-56, асбоблар 315-630 нм орали\ида эритмаларнинг оптик зичликларини ылчашга мосланган. Бу асбоблар билан суспензияларнинг, эмульсияларнинг ва коллоид эритмаларнинг нурни тар=атиш интенсивлигини щам, ылчаш мумкин былади.
Ытказувчанликни ылчаганда абсолют хато Т=1% дан ошмайди.
ФЭК ларнинг кейинги яратилган турлари ФЭК-н-57, ФЭК-60 щам ишлаш йыли бир хил былиб, =исман такомиллашган нурфильтрларнинг орали\идаги тыл=ин узунликлари билангина фар=ланади.
Щозир деярли щамма ерда КФК-2, КФК-3 =ылланади. Улар 9 нурфильтрга эга былиб, 315-980 нм, орали=даги барча тыл=ин узунликлардаги нурнинг ютилишини ылчашга имкон беради.
Спектрофотометрлар.
+айд =илинмайдиган спектрофотометрлар СФ-4, СФ-4А, СФ-16.
Нур манбаи: водородли ва дейтерийли лампалар УБ сощада 186-380нм. Чы\ланиш лампаси кыринувчан ва И+ сощада 350-1100нм.
Монохроматор-диспергирловчи призма.
Детекторлар: сурьма-цезийли фотоэлемент 186-650нм. Кислород-цезийли фотоэлемент 600-1100.
Бундай спектрофотометрлар 1та нур йылига эга былган асбоблар турига киради.
+айд =илинадиган спектрофотометрлар СФ-10, СФ-14, СФ-26, СФ-46 ва бош=.
Бундай асбоблар эритмаларнинг нур ютиш спектрларнини ва =атти= щамда кукун щолидаги рангли моддалар спектрланини ызи чизади. Нур йылига бу моддаларни =ыйиб, асбоб электр токига уланса, схема асосида ызи спектрини чизади.
Спектр ёзуви 2 минутдан 12 минутгача давом этади. Иккиланган монохроматорлар ишлатилади. Нур манбаи сифатида чы\ланиш лампаси =ылланилади.

Маъруза 16


МАВЗУ: Люминесцент анализ. Люминесценциянинг щосил былиши ва унинг синфланиши.
Молекула таш=аридан энергия =абул =илиб (масалан фотон энергияси), =ыз\алган щолатга келади ва =абул =илган энергиянинг орти=ча ми=дори бош=а модда билан ты=нашиб, уни иситишга-яъни айланма тебранма ва электрон энергиясини оширишга сарф былиши мумкин.
Агар молекула бу орти=ча энергиянинг щаммасини ёки бир =исмини ёру\лик энергияси сифатида чи=арса бундай щодисани люминесценция щодисаси дейилади.
Люминесценция бу модданинг ютилган энергияни ёру\лик энергия щолатида чи=ариш ва нурланиш =обилиятидир.
Люминесценцияни академик С.И. Вавилов =уйидагича таърифлаган: жисмнинг нурланишида орти=ча энергия нур сифатида ажралиб чи=са ва унинг нурланиш даври 10-10 секунддан орти= былса люминесцент нурланиш содир былади.
Фан сифатида люминесценция биринчи былиб 1861 йил Стокс маърузасида кырсатилади, лекин 1945 йилгача кыпчилик олимларнинг фикрича флуориметрия ишончли усул эмас деб щисобланган.
Щозирги кунда эса, бу =онун ща=идаги изланишлар шуни кырсатдики, сифат ва ми=дорий жищатдан бу усул анча юту=ларга эришган.
Люминесцент анализ 3 =исмга былинади. Бу навли анализ, люминесцент микроскопия ва кимёвий люминесцент анализ.
Навли анализ-модданинг ультрабинафша нурларида турли даражада навланишига асосланган ва кенг сощада =ылланилади. Масалан, ё=ил\и, ойна ва бош=а объектлар анализида.
Люминесцент микроскопияни турли дефектларни ани=лашда ишлатилади: металл ва бош=а моддаларнинг устки =исмини флуоресцент модда билан =опланади. Агар металл жисмда дарз кетган жойи былса, флуоресцент модда шу ёри=лар ичига кириши щисобига жойлари ани= флуоресцент ранг беради.
Кимёвий люминесцент анализ модданинг концентрациясини ани=лашда интенсивлигининг ызгариши ва флуоресценция рангига =араб ёки реакциядан щосил былган мащсулотнинг флуоресценцияланишга учрашиши ёки былмаса ани=ловчи компонент иштирокида флуоресценциянинг сыниши асосида топилади.
Аналитик фотолюминесценцияга ты\ри тал=ин бериш учун, бош=а аналитик методлар билан солиштириб, унинг афзаллиги ва камчиликларини билиш керак.
Бу методнинг энг асосий устунлиги - бу унинг ю=ори сезувчанлиги, айрим щолатларда сезувчанлиги радиокимёвий методларга я=инлашади.
Аналитик муаммоларни ечиш учун люминесцент анализ мущим ахамиятга эга, масалан экстракцион-люминесцент анализ методи ёрдамида бегона элементларни 10-10 грмл гача хромни ани=лаш мумкин, бегона ионлар хала=ит бермайди.
Жуда кам моддаларнинг ми=дорини бу метод ёрдамида ани=лаш мумкин, масалан порфиритларда 10-9 гр мис 10-8 гр рух биргаликда ани=ланиши мумкин. Люминесцент анализ 0,0001 РЗЭ =ышилган щолатда алощида ажратиб олмай ани=лаш =обилиятига эга былган ягона амалий усул щисобланади. Спектрофотометрик усули билан 10-5 гача, люминесцент усул билан 10-9 гр ани=лаш мумкин.
Органик моддалар анализида фотолюминесценция бош=а методлар орасида кам ра=обатга эга, айни=са, агар гап кам ми=дорли моддалар ща=ида борса.
Бош=а методларга =араганда (масалан адсорбцион спектроскопия) люминесценция спектрида битта эмас, бир нечта, айрим щолларда тырттагача спектр бериши мумкин. Бундан идентификацияга асос сифатида фойдаланиш мумкин.
Ноорганик моддаларнинг люминесцент анализини кырилса барча моддалар ютган нурини нур тарзида чи=аравермайди (люминесценцияланмайди). Бу методнинг щам камчилиги, щам афзаллиги дейиш мумкин. Камчилиги-шу моддани люминесцент методи билан ани=лаб былмайди, афзаллиги-бош=а моддани ани=лашда эса хала=ит бермайди (люминесценцияланмайдиган моддани ажратиб олиш шарт эмас).
Кып компонентли аралашмалар анализида ноорганик моддалар люминесцент анализини 10 тадан орти= элементларни биргаликда былганда щам ани=лаш имкониятига эга былган масс-спектроскопия ва эмиссион спектрал анализ методлари билан ра=обатлаша олмайди.
Люминесцент анализнинг кыпро= ишлатиладиган сощаси-бу титриметрияда (флуоресцент индикатор ёрдамида рН-, металло-редокс ва адсорбцион индикатор сифатида) люминофорларни ишлатиш мумкин. Люминесцент титриметрия ёрдамида 60 тадан орти= кимёвий элементларни ани=лаш мумкин.



Download 3,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish