Kar bolada oʻzga odamga simpotiyani rivojlantirish darajasiga ko'ra, emotsional holatini tushunishi malakasi yuzaga keladi. Simpotiya - yoqtirish, boshqa odamning emotsional holatini tushunish va uning hayotiy sharoitiga kirishda asosiy omildir. - Kar bolada oʻzga odamga simpotiyani rivojlantirish darajasiga ko'ra, emotsional holatini tushunishi malakasi yuzaga keladi. Simpotiya - yoqtirish, boshqa odamning emotsional holatini tushunish va uning hayotiy sharoitiga kirishda asosiy omildir.
- V.Petshak eksperimental psixologik tadqiqotlarda kar bolalarni kattalar bilan muloqoti harakterini o'rganadi. Kar o'quvchilarni emotsional holatini kambag'aligi ularni kattalar bilan emotsional va nutqiy muloqoti xarakteriga bog'liq bo'ladi. Xususan, kar onalarning kar bolalarida turli tipdagi emotsional holatlar, intelektual emotsiyalari sog'lom bolalar darajasida boʻladi. Sog'lom ota onalarning kar bolalarda turli xayotiy sharoitlarda kam miqdordagi emotsiya kuzatilgan.
- Bu eshituvchi ota-onalarni kar farzandlarida emotsional muloqotni shakllantira olmagani bilan belgilandi. Eshituvchi onadan farqli kar ona o'z farzandi bilan emotsional muloqotni oʻrnata oladi. Shu sababli kar ota-onalar uyida tarbiyalanuvchi bola internatda tarbiyalanuvchi bolaga nisbatan emotsiyalari, his tuyg'ulari sog'lom bolalar his-tuyg'ulari teng keladi.
Maktabgacha davrda motivatsion ahamiyatga ega bo'lgan emotsiya, xis tuyg'u turi insonni atrofdagi predmet, xodisalarga munosabatidir. Xis-tuyg'uni shakllanishi murakkab va o'ziga xos yo'l sanaladi. Maktabgacha davrda xis tuyg'ular syujetli-rolli o'yinlar faoliyatida shakllanadi. D.B.Elkon odamlar o'rtasidagi munosabatlarni shakllanishida syujetli-rolli o'yin rolini kattaligini alohida ta'kidlaydi. Inson munosabati asosini tashkil etuvchi normalar bolaning ma'naviy va ijtimoiy tuyg'ularini manbai sanaladi.
Kichik yoshdagi kar bolalarda o'yin va nutqiy faoliyatni chegaralanganligi sabali o'rtoqlarini tushunmaydilar. Lekin o'zaro muxabbat, tushunish kutadilar, uydan ajralganlari uchun ulardan ximoya, qayg'urishni ko'tadilar. Bog'chaga kelgan kunlarida bolalar o'rtog'iga yordamga kelmaydilar, bir-biriga muxabbat, mehr bilan qaramaydilar. Yil boshida kichik guruhdagi bolalarda uyda tarbiyalanish asosida shakllangan egoistik yo'nalish kuzatiladi
O'rta va yuqori guruhlarda oʻrtoqlik va axloqiy tug'ularni rivojlanishida ijobiy ta'sirlar ko'rinadi. Syujetli-rolli uyin, bayram, tug'ilgan kunlar o'tkazish ijobiy emotsional tuyg'uni shakllantirishga sabab bo'ladi. Bu o'rtog'ini qayg'urishlarini, tushunishi, uni emotsiyalari, qiyinchiliklari ijobiy ta'sir ko'rsatadi.
Adabiyotlar - 1.Kar bolalar psixologiyasi. / Ed. Soloviev I.M., Shif J.I., Rozanova T.V., Yashkova N.V.-M., 1991.-46 b.
- 2. Kar bolalar psixologiyasi. / Ed. Soloviev I.M., Shif J.I., Rozanova T.V., Yaukova H.B.-M., 1991. -76 b. 3 Bogdanova T.G. Kar psixologiyasi. -M., 2002. - 38 b.
E’tiboringiz uchun raxmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |