Мавзу: ер қобиғининг ва органик дунёсининг ривожланиш тарихи

Шарқий ва Ғарбий 
Гондванананинг ажралиши

---

•
Органик дунёси.
Мезозой денгиз ва океанларида ётқизиқларни табақалаш ва
таққослашда фойдаланиладиган умуртқасизлар кенг ривожланган. Бунда
аммонитлар, иккитавақалилар, тўрт ва олти нурли маржонлар ва булутлар
устуворлик қилган. Игнатанлилардан денгиз типратиконлари ривожланган.
•
Мезозойда турфа умуртқасизлар билан бирга умуртқали ҳайвонларнинг
вакиллари ҳам кузатилган. Денгиз ва океанларда тоғойли балиқларнинг сони
кескин қисқарган ва уларнинг ўрнини суякли балиқлар эгаллаган. Триас
давридаги қуруқликларда дастлабки сутэмизувчилар – ўлчами каламушдек
келадиган митти жониворлар пайдо бўлган. Тишлари тузилишининг
хусусиятлари бўйича улар ерқазувчи ҳайвонлар бўлган. Юра даврида патли
қушлар ривожланган.
•
Ҳайвонлар орасида ерда, ҳавода ва сувда яшашга мослашган рептилиялар
ҳукмронлик
қилган.
Рептилияларнинг
қолдиғи
Гондвананинг
барча
метрикларида топилган. Илк бор улкан рептилиянинг (динозавр) қолдиғи 1822
йили англиянинг Сассекс графлигида топилган.
•
Динозавр дастлаб инглиз зоологи Р.Оуэн томонидан тикланган. Унинг модели
натурал катталикда бўлган. “Динозавр” атамаси “даҳшатли калтакесак”
маъносини англатади.
•
Динозаврлар сайёрамизда тахминан 230 млн йил илгари Марказий Осиёда
пайдо бўлган. Бу ҳудудлар кейинги 200-250 млн йил давомида денгиз
қопламаган бўлиб, қуруқлик фаунаси ривожланиш учун қулай шароитлар
яратган. Бу ерда ҳозирга қадар қадимда яшаган улкан ҳайвонларнинг қодиқлари
топилмоқда.

---

Юра даврида динозаврлар турли-туман бўлган
. 1- листрозавр, 2-б
рахилофозавр,
.3- суперзавр, 4-стегозавр, 5-