Davlat bosh islohotchi. Davlat islohotlarning ustuvor yo’nalishlarini belgilab berishi, o’zgartirishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan o’tkazishi, jaholatparast (retrograd) va konservatorlar qarshiligini bartaraf etishi shart.
III. Qonun ustuvorligi. Bunda qonun, qonunlarga rioya etish ustuvor bo’lishi lozim. Buning ma’nosi shuki, demokratik yo’l bilan qabul qilingan yangi Konstitutsiya va hech istisnosiz hamma hurmat qilishi va ularga og’ishmay rioya etish zarurdir.
IV. Kuchli ijtimoiy siyosat. Aholining demografik tarkibini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosat o’tkazishga ehtiyoj sezilishi tabiiydir. Bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqtda aholini ijtimoiy himoyalash yuzasidan oldindan ta’sirchan choralar ko’rilishi lozim. Bu bozor iqtisodiyoti yo’lidagi eng dolzarb vazifa bo’lib kelmoqda.
V. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning bosqichma-bosqich amalga oshirilishi. Bozor iqtisodiyotiga o’tish ob’ektiv qonunlarning talablarini hisobga olgan holda o’tmishdagi “inqilobiy sakrashlar”siz, ya’ni, evolyutsion yo’l bilan, bosqichma-bosqich amalga oshirilishi kerak1.
Bu qoidalar O’zbekistonning o’z istiqlol va taraqqiyot yo’liga asos qilib olingan bo’lib, o’tish davri dasturining negizini tashkil etadi. Bu qoidalarning amalga oshirilishi respublikadagi ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni, eng muhimi, bozor munosabatlarini joriy etish yo’lidan izchil harakat qilishni ta’minlaydi.
Bugunga kelib, amalda o’zini to’la oqlagan mazkur besh tamoyil ijtimoiy yo’naltirilgan bozor munosabatlarini shakllantirishda muhim omil bo’ladi va ochiq tashqi siyosatga ega bo’lgan kuchli demokratik huquqiy davlatni, erkin fuqarolik jamiyatini barpo etishga zamin yaratdi. Ishlab chiqilgan tamoyillar amaliy hayot jarayonida to’g’riligi, ta’sirchanligi bilan o’z isbotini topdi. Iqtisodiyot, uni yanada rivojlantirish muammolari bugungi siyosatning asosiy mazmuniga aylandi. Shu bilan birga davlat butun xalqning manfaatlarini ko’zlab, islohotlar jarayonining tashabbuskori sifatida namoyon bo’la oldi: iqtisodiy taraqqiyotning etakchi yo’nalishlarini belgilab, iqtisodiy-ijtimoiy sohada va hayotda tub o’zgarishlarni amalga oshirish siyosatini ishlab chiqishi bilan alohida rol o’ynaydi.
Mazkur besh tamoyil talablariga ko’ra butun yangilanish va taraqqiyot jarayoni qonunlarga asoslanib amalga oshirildi. Birinchi navbatda iqtisodiy bazisni barpo etish va iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish yangi barpo etilayotgan jamiyat uchun muhim hisoblanadi. Bunda iqtisodiy o’zgarishlar strategiyasi mafkuradan butunlay xoli qilinishi, ya’ni siyosiy maqsadlarga erishish vositasi bo’lib xizmat qilmasligi kerak. Gar iqtisodiy islohotlar siyosiy manfaatlarga bo’ysundirilsa, bunday mamlakatlarda iqtisodiyot barbod bo’ladi: ishlab chiqarish hajmi keskin kamayadi, aholining turmush tarzi moddiy jihatdan yomonlashadi va buning natijasida ijtimoiy ziddiyatlar kelib chiqadi. Agarda iqtisodiy islohotlar izchillik bilan amalga oshirilib, siyosiy maqsadlarga bo’ysundirilmasa, bunday mamlakatlarda iqtisodiy islohotlar demokratik va siyosiy islohotlar uchun mustahkam moddiy negiz yaratadi. Chunonchi, siyosiy demokratik islohotlarni eng muhim ko’rinishlaridan biri so’z erkinligi, vijdon erkinligi hamda iqtisodiy faoliyat bilan shug’ullanish erkinligi huquqini beradigan kuchli qonunlarga ega bo’lgan, bevosita iqtisodiy negizning qanchalik mustahkam bo’lishini taqozo etadi. Shuning uchun birinchi tamoyil ijtimoiy-iqtisodiy o’zgarishlarning pirovard maqsadini aniq belgilash yo’lida islohotning zamonaviy strategiyasida boshlang’ich nuqta hisoblanadi. Ijtimoiy yo’naltirilgan bozor iqtisodiyoti to’la-to’kis tarzda ijtimoiy islohot hamdir. Bu o’zining harakat uslubiga ko’ra, iqtisodiy rivojlanish samaradorligini ijtimoiy kafolat va ijtimoiy adolat bilan bog’lash maqsadini ko’zda tutadi.
Sana __________________
|
Fan: Milliy g’oya 9 sinf
|
|
Mavzu:.
|
Bugungi islohotlar haqida suhbat (amaliy mashg’ulot)
|
|
Kalit so`zlar
|
Tamoyil,siyosat, iqtisod
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |