|
Moliyaviy tizimni himoya qilish
Hukumatlarning likvidligini favqulodda qo'llab-quvvatlash evro hududi moliyaviy tizimidagi keskinlikni keltirib chiqarishi mumkin. Xususan, ECB prezidenti Kristina Lagardning 12 mart kuni, markaziy bank "tarqalishni yopish niyatida emasligini" aytganida, hukumat zayomlari bo'yicha tarqalishlar ko'paydi.
Evro hududi siyosatchilaridan bozorlarga murojaat qilish kerak, bu esa ECB vaqtincha moliyaviy qiyinchiliklarga duchor bo'lgan hukumatlarga cheksiz likvidlikni ta'minlaydi. Ular Evropa barqarorlik mexanizmi (ESM), Evrozonani qutqarish jamg'armasi, barcha qutqaruv dasturida bo'lganidek, qat'iy shartlar qo'ymasdan, barcha a'zo davlatlar uchun ochiq bo'lishini e'lon qilishlari kerak. Lagarde, ECB, agar kerak bo'lsa, hukumatning obligatsiyalarini cheksiz sotib olish uchun ECB o'zining to'g'ridan-to'g'ri pul o'tkazmalari dasturidan (OMT) foydalanishga tayyorligini ta'kidlashi kerak. Va Evropa Komissiyasi a'zo davlatlarga bu yil evro hududining soliq qoidalarini buzishga ruxsat berishi kerak, bu COVID-19 bilan bog'liq choralar uchun.
Tezroq iqtisodiy tiklanish
Epidemiya oxirida, bu yil sezilarli o'sish bo'ladi, chunki korxonalar zaxiralarni to'ldiradilar va iste'molchilar yo'qotilgan xarajatlarni qoplaydilar. Bu moliyaviy inqiroz oqibatlaridan farq qiladi, qachonki qarzlar bardoshli bo'lmaganda va ularni bekor qilish kerak bo'lgan bo'lsa, bu boshqa holatlarga qaraganda ancha uzoq vaqt iste'mol qilinishga olib keldi.
Ammo ishlab chiqarishda epidemiyadan keyingi tiklanish shakli bilan keskin tiklanish ehtimoli bo'lgan va uzoq vaqt davomida kurashadigan xizmat ko'rsatish sohasi o'rtasida farq bo'ladi. Agar iste'molchilar yangi juft ko'zoynak sotib olishni rejalashtirishgan bo'lsa-yu, ammo etkazib berish uzilib qolganida ularni sotib ololmasa, epidemiya tugashi bilan buni qilishlari mumkin. Iste'molchilar esa, o'zlari yolg'iz qolganda eyishlari mumkin bo'lgan oziq-ovqatlarni qoplay olmaydilar. Futbol o'yinlari bo'sh stadionlarda bo'lib o'tadi, va konsert safari shaharlarni sog'inadi yoki bekor qilinadi. Oziq-ovqat, kontsertlar yoki sayohatlar kabi "ijtimoiy iste'mol" ko'proq zarar ko'radi, ammo yoz va kuzda pasaytirilgan talab davom etishi mumkin, chunki odamlar epidemiya tarqalgandan keyin ham infektsiyadan qo'rqishadi.
Ishlab chiqaruvchilar yuqorida muhokama qilinganidek, likvidlikni oddiy qo'llab-quvvatlash bilan shug'ullanishlari mumkin, chunki ular tez tiklanishiga umid qilishlari mumkin. Ammo eng yomon epidemiyalar tugaganidan keyin xizmatlar sohasidagi tiklanishni tezlashtirish uchun moliyaviy yordam kerak bo'ladi. Hukumat odamlarni sayohatlarga va restoranlarga va boshqa katta yig'ilishlarga borishga undashni istamaydi va endi ular jamoat iste'molini rag'batlantirishga intilmasligi kerak. Ammo hukumatlar, epidemiya rasman tugatilgandan so'ng, eng ko'p zarar ko'rgan xizmat ko'rsatish sohalarida QQS 6–9 oylik pasayish bo'lishini e'lon qilishi mumkin. Shuningdek, banklar ushbu korxonalarga epidemiya tugaganidan keyin ko'proq daromad olishlarini bilib, kreditlar berishga undaydi.
COVID-19 Yevropaga yetib borguniga qadar ham uning iqtisodiyoti yaxshi ahvolda emas edi. Endi epidemiya epidemiyaga aylangan bo'lsa, 2020 yilning birinchi yarmida retsessiya deyarli muqarrar.
Bu iqtisodiyotni rag'batlantirish uchun erta va agressiv harakatlarni amalga oshiradi va kelajakda rag'batlantirishni kutish uchun majburiydir. Virus shu qadar yuqumli bo'lgani uchun, chekinishdan oldin uch-to'rt oy ichida infektsiya darajasi eng yuqori darajaga yetishi mumkin, bu esa hukumatlar iqtisodiyotning kelajakdagi yo'nalishiga odatdagidan ko'proq ishonchni anglatadi. Agar ular faol bo'lmasa, bankrotlik va ishsizlikning ko'tarilishi xavfi tug'diradi.
Kuni kecha koronavirus pandemiyasi keltirib chiqargan inqirozga qarshi kurashish sharoitida tadbirkorlikni qo`llab-quvvatlash masalalari bo`yicha o`tkazilgan videoselektor yig`ilishida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev yana bir bor xalqimizga murojaat qildi.
Murojaatda bugungi kunda butun dunyo, insoniyat murakkab davrni boshidan kechirayotganligi, koronavirus tarqab ketmasligi uchun barcha choralarni ko`rish lozimligi, shu sinovli damlarda har bir o`zbekistonlik, har bir idora, jamoatchilik vakillari bir musht bo`lib harakat qilishimiz kerakligiga alohida e`tibor qaratildi.
Davlatimiz Rahbari tomonidan kasallikni mahallamizga, uyimizga, oilamizga olib kirmaslik uchun eng avvalo o`zimiz mas`ulmiz ekanligi, buning uchun har birimiz kundalik yumushlarimizni xavfsizlik va sanitariya qoidalariga to`la amal qilgan holda davom ettirishimiz, korxona va tashkilotlar har haftada o`z xodimlarini tizimli ravishda tibbiy ko`rikdan o`tkazib turish, jamoat joylarida, mahalla va xonadonlarda dezinfeksiya ishlarini muntazam davom ettirish zarurligiustuvor vazifa sifatida belgilab berildi.Ayrim davlatlarda yuqori gigienaga asoslangan kundalik turmush tarzi, milliy urf-odatlar bu kasallikni engishda juda muhim omil bo`layotganligi ta`kidlab o`tildi.
Xulosa
Xulosa qilib aytganda, Davlatimiz rahbari va Hukumatimiz tomonidan iqtisodiyotni yanada liberallashtirilishiga qaratilgan islohotlar, 2020 yilgi Parlamentga Murojaatnomada ham ta’kidlab o‘tilganganidek, iqtisodiyotimiz rivojini, aholi bandligi va daromadlari o‘sishini ta’minlaydigan eng muhim sohalarni rivojlantirilishi hozirgi paytta juda muhim rolni o’ynaydi. Shu paytgacha dunyo ko’p moliyaviy inqirozlarni ko’rdi, shu jumladan hozirgi sodir bo’layotgan inqiroz ham undan holi emas. Prezidentimiz Shavkat Miromonivich Mirziyoyev iqtisodiyotimz ravnaqi uning rivoji uchun qo’ldan kelgan barcha chora tadbirlarni tasdiqlab, amalga tatbiq qildilar va ular bu amallar 2008-yilda 1-prezident tomonidan “Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, o‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo‘llari” asarlarida qilib ko’rsatib ketgan chora tadbirlarga juda o’shashdir. Agar iqtisodiy harakatsizlik uzoqqa cho’zilmasa bu inqirozda o’z sharoitimizni ancha yaxshlab olishmz mumkin. Davlatimiz tomonidan ko’rilayotgan choralarni eng foydali va optimal usul deb hisoblayman. Hozirda iqtisodni davlat tomondan nazorat qilinishi va yurtboshimizning qo’llab quvvatlab, xalqiga dalda bo’lishi, bu mushkul iqtisodiy va ijtimoiy tang kunlardan qutulishning eng yaxshi yo’lidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
