Mavzu: dori allergiyasi

Fizikal ko’ruvlar
DA ayrim a’zo va tizimlar shikastlanishlari bilan namoyon bo’lishi mumkin
DAlarining ayrim a’zolar shikastlanishi bilan kechishi alomatlari
( 6-8jadvallar)


6-jadval.
Klinik namoyon bo’lishiga ko’ra DA larining tasnifi

DA ning tizimli klinik alomatlari

1.Anafilaksiya ( 1 tip) 2.O’tkir og’ir arqoq dermatozlar -Stiven Jonson sindromi -toksik epidermal nekroliz(Laella sindromi) -zardob kasalligi (3 tip) -tizimli dori vaskulitlari -DV qo’zg’agan yugurukli sindromi -Dori isitmalari Dori gipersezuvchanligi sindromi

DA sida ayrim a’zolarning shikastlanishi klinik alomatlari

Teri alomatlari -makulez ekzantemalar -krapivnitsa va angionevrotik shishlar -allergik teri vaskulitlari -kontakt allergik dermatitlar -fiksatsiyalangan eritemalar va toksikodermiyalar -ko’p shaklli ekssudativ eritemalar -fotodermatitlar -Artyus Saxarov fenomeni -eksfoliativ eritrodermiya -tugunli eritema -o’tkir generallashgan ekzantematoz pustulyoz -nafas a’zolarining shikstlanishlari -qon aylanish tizimi a’zolari shikastlanishlari -me’da ichak tizimi a’zolarining shikastlanishlari -peshob tanosil tizimi a’zolarining shikastlanishlari -asab tizimi a’zolari shikastlanishlari

Dori allergiyasida terining shikastlanishi ( 7 –jadval)

DAning teri alomatlari	Toshmalar tavsifi	Reaksiyalarning sabab –oqbat bog’lanishlari
Makulopapulyoz toshmalar	Qichishuvchi makulopapulz toshmalar asosan tanada bo’lib DV qabulidan 7-10 kun o’tib paydo bo’ladi	Penitsillin. Sulfanilamid, NPVS, tutqanoqqa qarshi vositalar
Qavarchiq (Krapivnitsa)	Kuchli qichishuvchi turli o’lchamli qavariqlar, yakkam dukkam yoki ko’plamchi , izsiz yo’qoluvchi	Penitsillin. Sulfanilamid, NPVS, tutqanoqqa qarshi vositalar, rentgenokonrast vositalar, vitaminlar, narkotik analgetiklar
angioshishlar	Aniq chegarali og’riqsiz shishlar, turli lokalizatsiyali, teri qichishishi va krapivnitsa bilan uyg’unlshib kelishi mumkin.	Penitsillin, Sulfanilamid, NPVS, tutqanoqqa qarshi vositalar, rentgenokonrast vositalar, vitaminlar, narkotik analgetiklar
Allergik vaskulitlar	Simmetrik petexial toshmalar, uzoq muddatli pigmentatsiyalar qoldiradi, asosan boldirlarda, dumbada, qo’lda namoyon bo’ladi	Sulfonilamidlar, barbituratlar, oltin tuzlari, amiadaron
Kontakt allergik dermatitlar	Eritema, shish, vezikula va bullalar, ayrim hollarda yallig’lanishning teriga tarqalishi	Antibiotiklar, sulfanilamidlar, benzokain, benzoy kislota efirlari , etilendiamin hosilalari
Fiksatsiyalashgan eritemalar	Qaytalanuvchi turli toshmalar (eritematoz, bullez) turli o’lchamli, aniq chegarali, 2 -3 haftagacha saqlanuvchi, surunkali pigmientatsiya-lar qoldiruvchi	Barbituratlar, sulfanilamidlar, tetratsiklinlar. Yallig’lanishga qarshi vositalar
Fotodermatit-lar	Eritematoz toshmalar, vuzikula va bullalar ehtimoli	Mahalliy ta’sirga ega preparatlar ( sovunga qo’shilgan fenol birikmalar, xushbo’ylantiruvchilar( muskat, muskus sulfanilamidlar, fenotiazinlar))
Artyus Saxarov fenomeni	Mahalliy allergik reaksiyalar( infiltratlar, abstsesslar, fistulalar, giperemiyalar, keng quruqshashlar	Oltin, margimush, penitsllin, barbituratlar, sulfanilamidlar
Tugunli eritemalar	Odatda simmetrik og’riqsiz teri osti tugunlari , yorqin pushti, qizil tusli, subfebrilitet, artralgiya, mialgiya bilan asoratlanib kelishi mumkin.	Barbituratlar, sulfanilamidlar, tetratsiklinlar. brom, yod, oral kontratseptivlar
O’tkir generallashgan ekazantematoz pustulez.	Tarqoq steril putulalar, eritema. leykotsitoz	Aminopnitsillinlar,sulanilamidlar, kaltsiy kanallari blokatorlari, karbamazepin, terbinafinlar