Mavzu: Dastlabki kimyoviy tushuncha va qonunlar. Kimyoviy formula, valentlik. Darsning maqsadi

Darsning usuli: Tushuntirish. Savol- javob

Darsning jihozi: kimyo faniga oid rasmlar, slaydlar va o’quv darsligi.

Darsning tashkiliy qismi:

1. O`quvchilar bilan salomlashish. 2. Navbatchilikni o`tkazish va davomatni aniqlash.

3. Siyosiy daqiqa o`tkazish. 4. O`tilgan mavzuni so`rash baholash.

Yangi darsning bayoni.

Metalmaslar p-elementlar oilasiga mansub (vodorod va geliy s-element).Kimyoviy reaksiyalarda metalmaslar atomlari oksidlovchilik xossalarini namoyon qilib, elektronlarni biriktirib olishi mumkin. Elektronlarni biriktirib olish qobiliyati bir davrda joylashgan metalmaslarda tartib raqami ortishi bilan kuchayib boradi, bu guruhda joylashgan metalmaslarda esa tartib raqami ortishi bilan kamayib boradi. Elementlarning metalmaslik xossalari davrlarda tartib raqami ortgansari kuchayib, guruhlarda esa kamayib boradi. Umuman olganda elektronlarnibiriktirib olish qobiliyati quyidagi tartibda kamayib boradi. F, O, Cl, N, S, C, P, H, SiFtor elektrmanfiylik qiymati eng yuqori bo‘lgan element hisoblanadi. Metalmaslar tabiatda oddiy moddalar shaklida va turli birikmalar tarkibida uchraydi. Kosmosda vodorod va geliy eng ko‘p tarqalgan metalmaslar bo‘lsa, Yer po‘stlog‘ida (Yer po‘stlog‘i massasiga nisbatan) kislorod(47%) va kremniy (29,5%) eng ko‘p tarqalgan metalmas hisoblanadi. Kislorod guruhchasi metalmaslari – xalkogenlar, Ftor guruhchasi metalmaslari – galogenlar,Geliy guruhchasi metalmaslari – inert gazlar deb ataladi.