Mavzu: Chaqaloqlar va bolalar kasalliklari. Tug’ma anomaliyalar. Muddatdan oldin tug’ilgan chaqaloqlardagi buzilishlar Homila umumiy shishi

 
Blastopatiya. 
Blastogenez patologiyasi urug‟langandan keyin 15-kuni tugaydi. Shikastlantiruvchi 
omilning yakuniy asosiy natijasi: 
-bo‟sh xomila qoplamlarining xosil bo‟lishi. 
-xomiladan tashqari a‟zolarning gipoplaziyasi va aplaziyasi 
-qo‟shaloq nuqsonlar rivojlanishi 
-bachadondan tashqari xomiladorlik urug‟langan tuxumni joylashishi va 
implantastiyasining chuqurlik darajasining buzilishi.
Embriopatiyalar 
-embrion patologiyasining xamma ko‟rinishlari bu davrdagi xamma omillar ta‟sirida 
rivojlanadi va bu o‟zgarishlar embriopatiya deyiladi (xomiladorlikning 16-kunidan 75 
kunigacha). Embriopatiya organlarning shakllanishining buzilishi, yakuni sifatida embrionning 
o‟limi yoki tug‟ma nuqsonli rivojlanishlar bilan tugaydi. Tug‟ma nuqsonlar rivojlanishining 
buzilishi quyidagi terminlar bilan ifodalaniladi: 
-aplaziya (agneziya)- tug‟ma to‟liq yoki qisman bo‟lmasligi 
-tug‟ma gipoplaziya – a‟zoning rivojlanmaganligi, uning nisbiy massasining yoki 
o‟lchamining etishmasligi. Xomila yoki yangi tug‟ilgan chaqoloqning massasining kamayishiga 
«tug‟ma gipotrofiya» deyiladi. Katta yoshdagi bolalar yoshiga nisbatan tanasining kichikligi 
nanizm deyiladi. 
-tug‟ma gipertrofiya (giperplaziya)- a‟zoning nisbiy massasining (o‟lchami) yoki hujayra 
miqdorining (giperplaziya) yoki xajmining ortishiga aytiladi. Makrosomiya (gigantizm) tananing 
og‟irligi va uzunligining ortishi. 
-a‟zoning shaklining o‟zgarishi – asosan atreziyaga bog‟liq, kanalning yoki tabiiy 
teshikning to‟liq bo‟lmasligi natijasida kelib chiqadi.
-stenoz – kanal yoki tabbiy teshikning torayishi. 
-ektopiya - a‟zoning siljishi, ya‟nio‟ xos bo‟lmagan joyda joylashishi. 
-persistenstiyalanish - rivojlanishning ma‟lum davrida yo‟qolib ketadigan embrional 
strukturalarning saqlanib qolishi. 
-geterotopiya - hujayra, to‟qima yoki a‟zoning katta qismlarining boshqa a‟zoda yoki shu 
a‟zoning odatda bo‟lmaydigan soxalarida bo‟lishi.