Mavzu: Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tasavvuri rivojlanishiga nutq nuqsonlarining ta'siri Mundarija Kirish I- bob. Tasavvur rivojlanishining ilmiy pedagogik va psixologik adabiyotlarda yoritilishi

1. Tovushlar talaffuzini tekshirish metodikasi.

О‘quvchilarda tovushlar talaffuzining holati logopedik amaliyotda qabul qilingan metodika bo’yicha tekshiriladi. О‘quvchilarga predmetli rasmlar kо‘rsatiladi, bunda rasmdagi predmetlarni ifodalovchi sо‘zlardagi tovush uch pozitsiyada: boshida, о‘rtasida, oxirida tekshiriladi.

Nutqida kamchilik kuzatilgan bolalar uchun kо‘proq qiyinchilik tug‘diradigan undosh tovushlar talaffuzini tekshirishda ular rus adabiy tilining undosh tovushlari tasnifidan kelib chiqib guruhlandi. Ma’lumki, rus adabiy tilida undosh tovushlar tо‘rtta belgi bо‘yicha tasniflanadi: ovoz va shovqinning ishtirokiga kо‘ra; shovqin hosil bо‘lish о‘rniga kо‘ra, ya’ni chiqarilayotgan havo oqimi uriladigan tо‘siqning hosil bо‘lish о‘rniga kо‘ra; shovqin hosil bо‘lish usuliga kо‘ra, ya’ni tо‘siqni yengib о‘tish usuliga kо‘ra; palatalizasiyaning (lot. ralatum – “yumshoq tanglay”) borligi yoki yо‘qligiga kо‘ra. Logopedik amaliyot kо‘rsatishicha, quyidagi guruhga mansub tovushlar talaffuzida kо‘proq kamchiliklar kuzatiladi.

1. 
   Sirg‘aluvchi undosh tovushlardan: jarangli – z, j; jarangsiz – s, sh. Ulardan