MAVZU: Borokko davri musiqa madaniyatining rivoji
REJA:
KIRISH
ASOSIY QISM
I BOB. BAROKKO DAVRIDA MUSIQA MADANIYAT
1.1. Borokko haqida tushuncha
1.2. Barokko davridagi musiqaning o‘ziga xos xususiyatlari.
II BOB. BAROKKO DAVRI KOMPOZITORLARI
2.1. I.S.Bax hayoti va ijodi
2.2. Barokko davrining buyuk kompozitori Gendel ijodi
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
ILOVALAR
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Musiqa - san’at turlaridan biridir. Rassomchilik, me’morchilik, teatr va boshqa san’at turlari bilan bir qatorda musiqa inson hayotida muhim o‘rin tutadi. Musiqa san’ati asarlari ma’naviy boyliklar hisoblanadi va kishilarga estetik zavq beradi, ula rga ma’naviy ozuqa bo‘ladi va estetik didini tarbiyalaydi. Musiqa inson hayoti davomida unga doimo
hamrohdir. Musiqa sadolari ostida qilingan mehnat unumli, musiqa bilan olingan dam maroqli bo‘ladi. Kishilarning bayramlari, to‘y-tomoshalari ham, fojiali motam marosimlari ham musiqa bilan o‘tadi.
Ushbu san’at turlarini tarixini bilish har doim dolzarbdir. Har bir san’at ma’lum bir davr mobaynida turli xil asrlarda rivojlanib kelgan. Jumladan, musiqa san’atining barokko davridagi rivoji ham ahamliyatlidir.
XVII asr va XVIII asr boshlari musiqa tarixida katta ziddiyatlar va o‘zgarishlar ro‘y berishi bilan belgilandi. Fransuz “Quyosh” qiroli Lyudovik XIV ning hukmronlik davri, Angliyada Oliver Kromvel boshchiligidagi burjua inqilobi kapitalizm davrida yangi bosqichni namoyon etdi (1642- 1660). Absolyutizmga qarshi chiqqan ijtimoiy harakat (1648-1653) “fronda” nomi bilan mashhur bo‘lib, urush davri (1618-1648) o‘zining safiga ko'plab Yevropa mamlakatlami jalb etib, nihoyat, Vestfal tinchligi bilan yakun topdi va Gabsburglar hokimiyatini xonavayron bo‘lishini anglatdi.
XVII asrda ro‘y bergan ijtimoiy notinch voqeliklar badiiy mada-niyatda, adabiyot va san’atda o‘z aksini topdi. San’atkorlar e’tibori nafaqat jamiyatda sodir bo‘layotgan o‘zgarishlar, balki inson, uning ichki olami birinchi o‘ringa ko‘tarilib, san’at asarlari mavzusiga aylandi.
Ayniqsa, bu “barokko” uslubi deb nom olgan yo‘nalishda yorqin ifodasini topdi (italyan tilidan “ajoyib”, “g‘aroyib” deb izoh etiladi). Barokko uslubi vaqtincha hokimlikni qoidan boy bermagan féodal doiralarda keng gullab-yashnadi. Italiya, I span iy a, Germaniya mamlakatlarida bu hoi kapitalistik munosabatlarni rivojlanishiga turtki bo’ldi.
Adabiyot va san’atda barokko saroy ahlining o‘zini yorqin dabdabadorlik bilan burkab, o'zining kuch-qudrati, noziktaabligini baralla ovoza qilishdan iborat bo‘lgan. Bu borada katolik va protestant cherkov namoyandalari qo‘shgan hissalari nihoyatda katta.
Ammo tashqi ko‘r-ko‘ronalik tagida ilg‘or san’at namoyandalari jamiyatda aks etgan hayajon, noilojsizlikni haqqoniy va ifodaviy yoritib bera olganlar. Hayotiy idrokning yorqin dramatizmi adabiyot, musiqa, tasviriy san’at asarlarida fojiaviy mavzularga murojaat qilinishida ko‘rinadi. Aynan XVII asr va XVIII asming birinchi yarmida yangi davr san’atida muhim rol o‘ynagan yangi janr operaning rivojlanishi Yevropa mamlakatlarining madaniyatida alohida voqelikka aylandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |