Мавзу: болаларда диқҚатсизлик ва гиперактивлик диагностикаси ва психокоррекцияси

I.3. Диққат етишмовчилигини келтириб чиқарувчи омиллар
Диққат етишмовчилиги синдромини келтириб чиқарувчи омиллар хилма хил бўлиб, уларнинг кечиши ва ривожланиши ўша омилларга боғлиқ бўлади. Жумладан, агар боладаги диққат етишмовчилиги генетик омиллар туфайли юзага келган бўлса, бизнинг назаримизда уни коррекциялаш бироз қийинчилик туғдириши мумкин.
Диққат етишмовчилиги синдромини келтириб чиқарувчи омилларни турли сабаблар билан боғлаб тушунтириш мумкин. Қўйида ана шундай сабабларни келтириб ўтамиз.






Генетик омилларга қуйидагилар киритилади:
- Диққат етишмовчилиги синдроми ривожланиши билан боғлиқ генлар аниқланган.
- 70% ҳолатларда диққат етишмовчилиги синдроми насл суради;
- Диққат етишмовчилиги синдроми асосида ирсий материалдаги тўзилмавий ўзгаришлар ётади ва унинг ривожланишини фақатгина болаларни тарбиялаш ва ўқитиш жараёнидаги камчиликлар билан тушунтириб бўлмайди.
- Диққат етишмовчилиги синдроми мультифактор касаллик ҳисобланади. Унинг келиб чиқиш сабабларини ва кечиш оғирлигини битта ген билан боғлаб бўлмайди.
- Синдромнинг ривожланишида марказий асаб тизимидаги ўзаро боғланишларнинг сезиларли роли аниқланган.
Пренатал омилларга қуйидагилар киритилади:
- Гестацион (оғир акушер-гинеколoгик анамнез, токсикозлар, гестозлар, Бола ташлаш хавфи).
- Боланинг муддатидан олдин туғилиши, морфофункционал ноетуклик, она қорнидаги ривожланишнинг сустлашуви.
- Туғруқ жараёнидаги акушерлик жароҳати.
- Ҳомилага инфекцион омиллар таъсири: вируслар, бактериялар, нейроинфекциялар.
- Ҳомилага токсик моддалар таъсири (оғир металлар, ўсимлик ва синтетик моддалардан келиб чиқувчи интоксикантлар, онанинг чекиши ва б.).
- Ҳомиланинг она қорнидаги гипоксияси (ўткир ёки сурункали).
- Марказий нерв системасининг нейрохимик ёки нейрофизиологик параметрларидаги бўзилишлар.