Mavzu: Biznes reja ishlab chiqarish va tavsiya qilish Reja

^ Yuridik reja. Agar firma katta bo‘lib, u o‘zoq mudadtga mo‘ljallangan ishni rejalashtirayotgan yoki “yangi” ish boshlayotgan bo‘lsa yuridik reja mustaqil bo‘lim bo‘lib tuziladi. Bunda firma to‘g‘risida ma’lumotlar bilan bir qatorda, masalan, firma siyosati, ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifati, raqobat kurashining halolligi, ishning qonunga muvofiqligi, shartnoma va rejalarning o‘z vaqtida bajarilishi daromad manbalari va boshqalar berilishi mumkin. Bu bo‘limni yozish uchun, odatda, mutaxassis - yurist taklif qilinadi.Ayniqsa huquqiy me’yorlar o‘zgarganda kichik biznes boshqaruvchisi huquqiy sohada yaxshi bilimdon bo‘lishi kerak chunki bunaqa o‘zgarishlarni oldindan ko‘ra bilish yoki ularni o‘z vaqtida payqash va tushunish qonun buzilishining oldini oladi. 

^ Moliyaviy reja. Moliyaviy reja yaqin 3-5 yil uchun moliyaviy natijalarni rejalashtiradi, agar korxona bir necha yil ishlayotgan bo‘lsa, o‘tgan davrga moliyaviy xisobot qilina-di.Moliyani rejalash-tirishning asosiy qismlari quyidagi xujjatlarni o‘z ichiga oladi:sotish hajmi bashorati; pul harajatlari va tushumlar balansi; daromad va harajatlar jadvali; korxonaning aktiv va passivlari boshlang‘ich balansi;zarar ko‘rmaslikga erishish grafigi.Bo‘limning oxirgi qismida, odatda korxonaning moliyaviy strategiyasi yoritiladi. Uning umumiy jihatlari tavsiflanadi va rejalashtirilgan 3-5 yil davrga ishlab chiqarishni moliyaviy ta’minlash masalalari ko‘rib chiqiladi. Birinchi navbatda, tadbirkor, olingan va boshlang‘ich ma’lumotlar asosida loyihani amalga oshirish uchun qancha mablag‘ kerak bo‘lishini aniqlaydi. Undan so‘ng u qayerdan mablag‘ olishni, qaysi muddatlarda olingan mablag‘larni qaytarishni, investorlarning korxonaga ko‘yilgan mablag‘larni qachon va qancha foiz bilan qaytarib, olishlarini belgilaydi. Bunday ma’lumotlar bank va kredit beruvchi tashkilotlarga ham zarur bo‘ladi. Bu bo‘limni sinchiklab, mukammal ishlab chiqilishi tadbirkorlikdagi xavf-xatar va tavakkalchilikni kamaytiradi.

^ Tashqi iqtisodiy faoliyat rejasi. Kichik biznes korxonasi yoki tadbirkor tashqi bozorga chiqmoqchi bo‘lsa va u yerda o‘z mavqeini saqlab qolmoqchi bo‘lsa, u holda biznes-rejaning ushbu bo‘limi ishlab chiqiladi. Bu bo‘limdan tovarni qaysi davlatga chiqarilishi, sotish hajmi, bo‘lg‘usi valuta tushumi, mavjud aloqalar haqida axborot beriladi. Rejada tashqi iqtisodiy aloqa shakllar ya’ni tashqi savdo, xalqaro hamkorliq kapital qo‘yish, korxonani qayta jixozlash, takomillashtirish; ilmiy, sanoat yoki ekologik loyihalarni birgalikda ishlab chiqarish; olimlar, mutaxassislar, ishchi kuchi bilan o‘zaro almashish, respublika territoriyasida boshqa davlatlar bilan qo‘shma korxona tuzish)ni tanlashda alohida ahamiyat beriladi. Chet el investitsiyalarini jalb qilishni rejalashtirgan tadbirko-rlik tuzilmalari tashqi iqtisodiy faoliyatning investitsion loyixasini alohida ishlab chiqishlari kerak bo‘ladi.