Mavzu: Baliqlarning ayirish sistemasi va tuz almashinuvi va Nerv sistemasi

Mavzu: Baliqlarning ayirish sistemasi va tuz almashinuvi va Nerv sistemasi

Mavzu:Baliqlarning ayirish sistemasi va tuz almashinuvi va Nerv sistemasi

Ayirish organi .Tog'ayli baliqlarning asosiy ayirish organi bo'lib , umurtqa yoni bo'ylab tana bo'shlig'iga joylashgan tana buyrak - mezonefroz xizmat qiladi . Ularning oldingi uchi tor , keyingi qismi keng bo'ladi . Buyraklarning qorin tomoni bo'ylab bittadan siydik yo'li - volf nayi o'tadi . Siydik yo'llari keyingi tomonda o'zaro qo'shiladi va umumiy teshik bilan kloakaga ochiladi .

Buyraklarning oldingi uchi juda keng bo'lib , o'rta chiziqda bir biriga qo'shilib ketadi . Har qaysi buyrakning ichki cheti bo'ylab bittadan siydik yo'li o'tadi va pastroqda biri biri bilan qo'shilib ketadi . Orqa tomondan esa siydik pufagiga qo'shiladigan bitta umumiy kanalni hosil qiladi . Siydik pufagi siydik - tanosil so'rg'ichi uchida maxsus teshik orqali tashqariga ochiladi .

Suvdagi tuz miqdorining baliqlarga ta`siri. Dengiz suvlari tarkibida, asosan xlorid tuzlari, ya`ni osh tuzi va magniy xlorid hamda anchagina magniy sulfat tuzi bo`lishi bilan xarakterlanadi. 1000 qism dengiz suvida o`rtacha 35 qism har xil tuzlar bo`lishi mumkin. Mana shu tuzlardan 90% xlorli tuzlarga to`g’ri keladi. Chuchuk suvlarda esa xlorid tuzlar juda oz miqdorda bo`ladi. Har xil dengizlarda suvning sho`rlik darajasi turlicha bo`ladi. Masalan: daryo suvlari bilan chuchuklashgan Boltiq dengizida 1000 qism suvga 7 qism tuz to`g’ri keladi. Qora dengizda esa 1000 qism suvga 45 qism, Kaspiy dengiznig qorabo`g’oz ko`rfazida 1000 qism suvga 200 qism tuz to`g’ri keladi va bunday suvlarda hech qanday hayot bo`lmaydi.

Baliqlarning har xil turlari turlicha tuzli suvlarda yashashga moslashgan, ya`ni ular chuchuk suvdan tortib 70 qism va undan ham ko`proq tuz to`g’ri keladigan suvlarda yashaydi. Ayrim tur baliqlar suvdagi tuz miqdorining yuqori bo`lishiga chidasa, boshqa tur baliqlar esa suvda tuz miqdori sal yuqori bo`lsa ham nobud bo`ladi. Masalan: buqa baliqlar, kaspiy nina balig’i 1000 qism suvda 60 qismgacha tuz bo`lgan suvlarda yashaydi. Chuchuk suv baliqlaridan tikan qanotli baliqlar, qilquyruqlar 0,2-0,3% tuzli suvda ham nobud bo`lishi mumkin. Ko`pgina o`tkinchi baliqlar esa suvning har xil darajadagi sho`rligiga moslashgan bo`ladi.

Суякли баликларнинг бошмияси тогайли баликларнинг бош миясига нисбатан катта булади. Oлдинги мия акулаларникига нисбатан бироз кичик. Унинг асосий массаси таршл танадан (corpora striata) ташкил топган. Унинг крпкрщца нерв моддаси булмайди ва нукул эпителийдан ташкил топган. Ол­динги мия бушлиги тусик, билан хам булинмаган. Олдинги миядан кичкина хидлов булаклари чикади. Оралик мия нисбатан катта. Унинг орка томонида эпифиз, Корин томонида гипофиз жойлашади. Куриш нервлари кесишиб, хиазма хосил кдпади. Урта мия нисбатан катта булиб, оралик; мияни ёпиб туради. Устки томон­дан урта мия иккита куриш булакларига ажралган. Миячаси яхши ривожланган, у Кисман урта мияни ва бутунлай узунчок, мияни ёпиб туради. Узунчок, мия шакли ва функцияси билан тогайли баликларнинг узунчок миясига ухшаш . Бош миядан тогайли баликлардаги сингари 10 жуфт бош мия нервлари чикади. Орка мия тузилиши билан то­гайли баликларникига ухшаш.

E'tiboringiz uchun rahmat

G'aniyeva Aziza 223_20 guruh talabasi

http://hozir.org