Mavzu: Arab tilidan o’zbek tiliga tarjimonlikning o’ziga xos xususiyatlari. Reja Kirish Asosiy qism

Дифтонглар
Араб тили унлилардан ташқари иккита дифтонг: “ау” ва “аw” учрайди. Иккита унли товуш бирикмасини ифодалаган товушга дифтонг дейилади.
Масалан: mawjun- тўлқин, maydanun-майдон.
Дифтонглар сўзда фақат ундош товушлардан аввал сўз бошида, сўз ўртасида ва сўз охирида учрайди.
Ўзаро фарқ қилувчи фонемалар
Араб тилидаги ب ت ج خ د ر ز س ش غ ف ق ك ل م ن ه ى ундошлари ўзбек тилидаги шу ундошлардан талаффуз жиҳатдан фарқ қилмайди.
Қуйидаги ундошлар ўзбек тилида учрамайди:
ث ح ذ ص ض ط ظ ع و
ص ض ط ظ итбоқ ундошлар дейилади. Бу товушлар талаффузининг муҳим шарти шуки, тил орқаси юмшоқ танглайга кўтарилади ва товуш куч билан чиқади. Итбоқ товушларнинг талаффузи бошқа ундошларга қараганда анча жадал, нутқ органлари анча таранг бўлади.
Араб тили фонетикасига хос яна бир фонема ҳамзадир. Ҳамза портловчи, жарангсиз, бўғиз ундош товуши. У товуш пайчаларининг тўла бирлашиши ва уларнинг товуш чиқаришоралиғидан отилиб чиқадиган кучли ҳаво оқими остида очилиши натижасида ҳосил бўладиган кучсиз шовқиндир.
Бу товушнинг ҳосил бўлиши: юмшоқ танглай кўтарилади. Ва ҳавонинг бурун бўшлиғи орқали ўтадиган йўли ёпиқ бўлади. Ҳамза товуши бирон унли товуш талаффуз қилинишидан олдин ёки талаффуз қилингандан кейин эшитилади. Масалан:اقراء
Бу товуш “бўғиз портловчиси” деб ҳам юритилади ва у мустақил фонемадир. Бошқа ундошлар каби ҳамза ҳам ташдидланади.
Ҳамза товуши ҳозирги араб алфавитига киритилмай, ёзувда махсус белги билан ифодаланади.
Умуман, нутқдаги товушларнинг асосий вазифаси сўзларнинг маъноларини фарқлашдир.

Xulosa
Tarjima san’ati og’ir va shu bilan birga faxrli va xayrli ishdir. Badiiy asarni tarjima qilish uchun shoir-adib bo’lish va unda bundan tashqari ikkinchi bir talant - tarjima qilish talanti bo’lishi kerak. Tarjimon o’z ona tilini yaxshi bilgandan tashqari tarjima qilinayotgan asar tilini ham juda yaxshi bilishi, ularning nozik tomonlarini tez payqab olishi eng muhim shartlardan biridir. Tarjimonning umum bilim doirasi keng, turmush tajribasi boy, ilg’or madaniyatni egallagan shaxs bo’lishi kerak. Tarjimon qaysi xalqning tilidan tarjima qilayotgan bo’lsa, o’sha xalqning hayoti va maishiy ahvolini bilmog’i lozim.