Mavzu: Arab dunyosi mamlakatlarining iqtisodiy o’sish sabablari va ularning jahon xo’jaligidagi iqtisodiy salohiyati

1-rasm Saudiya Arabistoni nominal YaIM va uning o’sish ko’rsatkichlari (mlrd. AQSh dollari)

Yuqorida rasm ma’lumotlarini tahlil qilib ko’radigan bo’lsak 2014-yilda real YaIM o’sishi nisbatan past ko’rsatkichni ifodalamoqda. Bunga asosiy sabab qilib neft narxining keskin ravishda tushib ketishini aytishimiz mumkin. 2015-yilda neft narxi 77,8 dollar/barrelni tashkil etgan bo’lsa, bu ko’rsatkich 2014-yilda 59 dollarga pasaydi. 2016-yildan boshlab Saudiya hukumati neft qazib chiqarish hajmini sezilarli darajada oshirdi. Sababi Shimoliy Afrikadagi neft ishlab chiqaruvchi mamlakatlarda siyosiy inqiroz yuzaga keldi. 2018-yilda neft sektori ham neftdan tashqari sektor ham qisqarganligi bois Saudiya iqtisodiyoti pasayish tendensiyasiga ega bo’ldi. 2019-yilda esa neft narxi nisbatan barqarorlashganligi uchun YaIM o’sishi 4,1% ga teng bo’ldi.

Forz ko’rfazi mintaqasida Saudiya Arabistoni boshqa arab mamlakatlariga nisbatan iqtisodiyoti rivojlangan bo’lib, asosiy donor tarmoq neft hisoblanadi.

Aholi jon boshiga YaIM miqdorini ko’radigan bo’lsak, 2014-yilda o’sish nisbatan past ko’rsatkichlarni ifodaladi (1.1.2-rasm). Bunga sabab 2013-yilgi moliyaviy inqiroz bo’ldi. Jahon bankining malumotiga ko’ra, 2018-yilda aholi jon boshiga YaIM Saudiya Arabistonida 25,7 ming AQSh dollarni tashkil etgan. Mintaqada

Qatar bu ko’rsatkich bo’yicha yuqori o’rinlarda turgan bo’lsa undan keyingi o’rinlarda Quvayt, BAA kabi mamlakatlar turibdi.

Manba: Jahon banki rasmiy sayti (worldbank.org) ma’lumotlari asosida muallif tomonidan tayyorlangan.