Mavzu: Alisher Navoiy asarlarida vazn xususiyatlari Bajardi: Qo'shimatova Yulduzoy

Ramalda 532 ta

• Ramalda 532 ta
• Hazajda 284 ta
• Mujtassda 137 ta
• Muzori‘da 43 ta
• Mutaqoribda 25 ta
• Rajazda 16 ta
• Sari‘da 2 ta
• Komilda 1 ta
• Xafifda 12 ta

Jami: 1046 ta she‘r

• Jadvaldan ko‘rinadiki , shoir bu davrda avvalgi devonlarida foydalanilmagan ikki bahr- komil va xafif bahrlariga ham murojaat qilgan va turkiy aruzni yangi bahrlar bilan boyitgan.

Navoiy she‘riyati aruz takomilining 2-bosqichini1480-1490-yillar oralig‘i tashkil qiladi. Shoirning shu davrda tartib berilgan "Navodir un nihoya"devonidagi she‘rlar aruz tizimining 11 bahrida yaratilgan.

• Ramalda 599 ta g‘azal
• Hazajda 104 ta g‘azal
• Mujtassda 102 ta g‘azal
• Muzori‘da 18 ta g‘azal
• Mutaqoribda 22 ta g‘azal
• Rajazda 9 ta g‘azal
• Munsarihda 1 ta g‘azal
• Mutadorikda 2 ta g‘azal
• Komilda 1 ta g‘azal
• Xafifda 2 ta g‘azal
• Tavilda 1 ta g‘azal

Jami : 862 ta g‘azal

Navoiy aruzining cho‘qqisi " Xazoyin ul-maoniy" kulliyoti devonlarida aks etgan kulliyotda aruz tizimidagi jami 13 ta bahr , 100 ga yaqin vazn qo‘llanilgan .Biz buni quyidagi jadval orqali ko‘rishimiz mumkin:

Navoiy aruzining cho‘qqisi " Xazoyin ul-maoniy" kulliyoti devonlarida aks etgan kulliyotda aruz tizimidagi jami 13 ta bahr , 100 ga yaqin vazn qo‘llanilgan .Biz buni quyidagi jadval orqali ko‘rishimiz mumkin:

• Ramalda 20 ta vazn 1827 ta she‘r
• Hazaj 35 ta vazn 668 ta she‘r
• Mujtassda 5 ta vazn 348 ta she‘r
• Muzori‘da 7 ta vazn 105 ta she‘r
• Mutaqoribda 8 ta vazn 75 ta she‘r
• Rajazda 4 ta vazn 24 ta she‘r
• Munsarihda 3 ta vazn 12 ta she‘r
• Mutadorikda 3 ta vazn 3 ta she‘r
• Komilda 1 ta vazn 1 ta she‘r
• Sari‘da 2 ta vazn 3 ta she‘r
• Xafifda 5 ta vazn 62 ta she‘r
• Tavilda 3 ta vazn 3 ta she‘r
• Arizda ta vazn 1 ta she‘r

Jami: 3132 ta she‘r

Biz bu ma‘lumotlar orqali Alisher Navoiyning naqadar buyuk shaxs ekanligini bilib olishimiz mumkin. Alisher Navoiy aruz vaznini barcha asarlarida mukammal qo‘llay olgan desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Bejizga biz ushbu shaxsni so‘z mulkining sultoni deb atamaymiz.

E‘tiboringiz uchun rahmat

Bajardi: Qo‘shimatova Yulduzoy

Qabul qildi: Normurodov Oybek