Агглютинация
|
Агглютинация [лот. agglutinatio – ёпишни] – заррачалар, бактериялар, қизил ва оқ қон таначалари (эритроцитлар ва лейкоцитлар) ва бошқа(лар) ҳужайраларнинг агглютининлар (қон зардоби) таъсирида бир-бирига ёпишиб, гуж-ғуж бўлиб чўкиб тушиш ҳодисаси.
|
Гемокоагуляция
|
Aslida qon koagulyatsiyasi (gemokoagulyatsiya, , plazma gemostazi, ikkilamchi gemostaz) - bu qondagi fibrin oqsil filamentlarini shakllantirishning murakkab biologik jarayoni bo'lib, u polimerizatsiya qiladi va qon quyqalarini hosil qiladi, natijada qon suyuqlikni yo'qotadi, jingalak kıvamga ega bo'ladi.
|
Вирхов триадаси
|
1-
Birinchi toifa - normal qon oqimining buzilishi - bir nechta holatlarni anglatadi. Bularga venoz tiqilishi, uzoq jarrohlik operatsiyasi, uzoq vaqt harakatsizligi (uzoq samolyotda yoki avtoulov safari paytida, kasalxonaga yotqizish paytida yotish) va varikoz tomirlari kiradi. Virchow versiyasi va zamonaviy versiyasining ekvivalenti bahsli.
2-
Ikkinchi toifaga, travma va / yoki endoteliyning shikastlanishiga, qon tomirlari teshilishi va qirqish stressi yoki gipertoniya natijasida kelib chiqadigan shikastlanishlar kiradi. Ushbu turkum sirt hodisalari va surunkali yallig'lanish jarayonida bakteriyalar, begona materiallar qoldiqlari, implantatlar yoki tibbiy asboblardan olingan biomateriallar, faollashtirilgan trombotsitlar membranalari va monotsit membranalar kabi prokoagulyant yuzalar bilan aloqa qilish orqali boshqariladi.
3-Rudolf Virxov o'pka emboliya etiologiyasini aniqladi, unda tomirlarda paydo bo'lgan qon pıhtıları, ayniqsa ekstremitalarning tomirlarida siljiydi va o'pka tomirlariga ko'chadi. U o'zining tavsifini 1856 yilda nashr etdi. O'pka tromboembolizmi patofiziologiyasini batafsil tavsiflab, u venoz trombozni keltirib chiqaradigan ko'plab ma'lum omillarga murojaat qildi. Ushbu omillar ilgari tibbiy adabiyotlarda ilgari o'rnatilgan bo'lsa-da, ammo noaniq sabablarga ko'ra ular oxir-oqibat "Virchov triadasi" deb nomlanishdi. Ushbu eponym adabiyotda Virchov vafotidan ancha vaqt o'tgach paydo bo'ldi. Taxminlarga ko'ra, ushbu iborani birinchi marta ishlatish 1950 yillarning boshlariga to'g'ri keladi.
|
Бактериал эмболия
|
Bakterial emboliya mikroorganizmlar koloniyalarining tomirlar ichiga. o‘tib
qolishiga bog'liq bo'lib, organizmda qan day bo'lmasin biror infektsion-yallig'lanish
jaray o n i bor m ahalda, tromb yiringlab, irib ketgan p ay tlard a septik endokar
dit vaqtida kuzatiladi
|
Хаволи эмболия
|
Веналарга хаво тушиб колганда содир булади. Одам шикастланган махалларда еки жаррохлик операциялари вактида qonning bosimi manfiy bo`ladigan va demak atnmosfera havosi so`rilib o`ta oladigan venalar shikaslanganda sodir bo`ladi
|
Газли эмболия
|
Qonning erigan xolatdagi gazlar ajralib chiqib tomirlarmi berkitib qo`ygan maxallarda yuzaga keladi
|
Ортоград эмболия
|
Emboli ko'pincha qon oqimiga aralashadi - ortograd emboliya
|
Парадоксал эмболия
|
Paradoksal havo emboliyasi (PVE) - bu kamdan kam uchraydigan, hayot uchun xavfli bo'lgan asorat bo'lib, unda havo emboliyalari tizimli qon aylanish arteriyalariga kirib, ularni OCCLUSIONga olib keladi.
|
Ретроград эмболия
|
EMBOLIYA RETROGRADASI (e. Retrograda) E., unda tortishish kuchi ta'sirida emboliya qon oqimiga qarshi harakat qiladi.
|
Эмболотромбоз
|
tromboemboliya - bu odatiy hodisa bo'lib, faqat yoshga qarab kuchayadi. Tromboembolik kasalliklarga oyoq tomirlarining trombozi va / yoki o'pka emboliyasi, shuningdek yuzaki tromboz (tromboflebit deb ataladi) va ichki organlarning trombozi kiradi.
|
Тромбофлебит
|
Tromboflebit - bu tomirlar devorlarining yallig'lanishi (flebit), unda qon pıhtısı hosil bo'ladi.
|
Қизил тромб
|
Фибрин ва лейкоцитлардан иборат
|
Септик тромб
|
Septik tromblartom irlar devorlaridagi yallig'lanish jarayonlarida,
bakteriemiya sharoitlarida paydo bo'ladi. Toshmali terlama, brutsellyoz, zaxm,
revmatizm da ana shunday infektsion vaskulitlar kuzatiladi.
|
Флеботромбоз
|
Flebotromblardeb ham ataiadigan venoz trom blar tabiatan okkluzion b o la d i
va venalarning yollarini ko'pincha ancha joyigacha bekitib qo'yadi
Venoz trom blar qon oq im i sekinlashib qolgan sharoitlarda qon tez ivigan payt-
larda paydo b o ladi. Bunday trom blar qizil yoki koagu latsion trom blardan iborat
b o lib , ularning ko'ndalang kesm alarida fibrin chigallari topiladi
|
Флеболитлар
|
Distrofik ohaklanish (petrifikatsiya)nekrozga uchragan joyning to'planishida
yoki chuqur distrofiya holatiga tushgan to'qimalarda boshlanadi. Bunda
to'qim alarda petrifikatlar, ya’ni toshdek qattiq bo'ladigan ohak donalari, kon-
glom eratlari y uzaga keladi. Petrifikatlar kazeoz sil ochoqlarida, zaxm gumma-
larida, infarktga uchragan joylar, surunkali yallig'lanish fokuslarida, revmatik
en dokardit paytida p aydo bo'ladi (25-rasm ). Distrofik ohaklanish hodisasi chan-
diqlangan to'qimada (m asalan, revmatik endokarditda yurak qo pqoqlarida),
aterosklerotik pilakchalarda boshlanadi. Bachadondan tashqaridagi homila-
do rlikda o'lgan homilaning ohaklanib qolganligi ham tasvirlangan. O'lib qolgan
p arazitlar (trixinalar, exinokokklar), tromblar (vena toshi — flebolit) petrifi-
k atsiyaga u chraydi v a hokazo.
|
