mavzu – mavzu avtomobilning elektr jihozlariga txk va ta’mirlash ishlari texnologiyasi

• GENERATORNING NOSOZLIKLARI
• O’zgaruvchan tok generatorida mexanik va elektr turkumidagi nosozliklar bo’lishi mumkin. Bu nosozliklarga:
• rotor valining eyilishi,
• shponka uyasining kengayishi,
• podshipnikning eyilishi,
• gayka rezbasining shikastlanishi,
• cho’tkaning eyilishi,
• prujinaning elastikligini kamayishi yoki sinishi,
• sim chulg’amlarining uzilishi,
• chulg’amlar orasidagi qisqa tutashish,
• yakorni massa bilan qisqa tutashishi,
• yakor sim chulg’amlarini uzilishi,
• tasmani bo’shashishi yoki uzilishlari kiradi.
• Bu nosozliklar detallarni almashtirish yoki sozlash yo’li bilan bartaraf etiladi.

GENERATORGA TXK

• GENERATORGA TXK
• TXK vaqtida generatorning hosil qilayotgan kuchlanishini kattaligi va holati tekshiriladi. Kuchlanish hamma iste’molchilar ulanganda, 12 V dan kam bo’lmasligi kerak. Benzinli dvigatellardagi me’yoriy ishlayotgan generatorda hosil bo’layotgan kuchlanish o’zgarishi 1-1,2 V dan oshmaydi. Bitta ishdan chiqqan diod hisobiga uning kuchlanishni to’g’rilash husustiyati kamayib, kuchlanish 2,5-3 V ga oshadi. Bunda voltmetr ko’rsatayotgan kuchlanishning o’rtacha miqdori o’zgarmaydi, ammo akkumulyator va boshqa elektr jihozlarining ishlash muddati me’yoridan qisqaradi. Ko’rsatilgan nosozlik osstillogramma orqali oson aniqlanadi va diodlarni almashtirish yo’li bilan bartaraf etiladi.
• Agarda generator hosil qilayotgan kuchlanish me’yoridan kam bo’lsa, uni harakatga keltiruvchi tasmaning tarangligi me’yoriga keltiriladi.

STARTER NOSOZLIKLARI

• STARTER NOSOZLIKLARI
• kollektorni ifloslanishi va kuyishi,
• cho’tkani eyilishi va osilib qolishi,
• cho’tka simining uzilib qolishi,
• erkin yurish muftasining qadalib qolishi yoki shataksirashi,
• yakor chulg’amini sochilib ketishi,
• tortish relesidagi starterning ulash kontaktlarini kuyishi,
• tortuvchi vintlar bilan maxkamlangan qopqoqni bo’shab qolishi,
• cho’tkatutkichni izolyastiyali shaybalari va plastinalarining kuyishi,
• elektromagnitning g’altagi vtulkasida tortish relesi yakorini qadalib qolishi,
• podshipniklarning eyilishi,
• yakor vali yuritmasini qadalib qolishi,
• tortish relesi chulg’amlarining uzilishi,
• bufer prujinasini kuchsizlanishi,
• uyg’otish chulg’ami yoki yakorning «massa» bilan tutashuvi,
• kollektor plastinalari orasidagi tutashuv,
• starter ishlayotgan paytda chiqadigan o’ziga xos shovqinlar.