“MatLab” amaliy dasturi va uning imkoniyatlari. “MatLab” dasturini umumiy kurinishi. Dastur uskunalari bilan ishlash

“MATLAB” AMALIY DASTURI VA UNING IMKONIYATLARI. 
“MATLAB” DASTURINI UMUMIY KURINISHI. DASTUR USKUNALARI 
BILAN ISHLASH
1.1.
 
MatLab amaliy dasturi va uning imkoniyatlari. 
MatLab (ingl. «MATrix LABoratory»ning qisqartmasi, o‘zbek tilida matritsa 
laboratoriyasi, Matlab, kabi talaffuz qilinadi) — texnik hisoblash masalalarini 
yechish uchun amaliy dasturlar paketi va ushbu paketda foydalaniladigan nomdosh 
dasturlash tilidir. Paketni milliondan ko‘p muhandis va ilmiy hodimlar 
foydalaniladilar, u ko‘pchilik zamonaviy, shu jumladan, Linux, Mac OS, Solaris 
(R2010b versiyasidan boshlab Solaris qo‘llab-quvvatlash to‘xtatilgan) va Microsoft 
Windows operatsion sistemalarda ishlaydi. MatLabdasturlash tili sifatida Nyu-
Meksika universitetining kompyuter fanlari fakultetining dekani (ingl. Cleve Moler) 
tomonidan 1970 yillar oxirlarida ishlab chiqilgan. Ishlanmaning maqsadi fakultet 
talabalariga Fortran tilini o‘rganish zaruratisiz Linpack va EISPACK dasturiy 
kutubxonalaridan foydalanish imkoniyatini berishdan iborat bo‘lgan. Tez orada 
ushbu til boshqa universitetlar orasida ommalashib ketdi va amaliy matematika 
sohasida faoliyat qilayotgan olimlar tomonidan katta qiziqish bilan kutub olingan. 
Hozirgacha Fortranda yozilgan, ochiq dastlabki kod bilan tarqatiladigan 1982 yilgi 
versiyasini Internetda topish mumkin. Muhandis Djon Littl (ingl. John N. (Jack) 
Little) bu til bilan 1983 yili Stenford universitetga qilgan tashrifida tanishgan. Yangi 
til katta tijorat salohiyatiga ega ekanligini tushunib, u Kliv Mouler va Stiv Bangert 
(ingl. Steve Bangert) bilan birlashdi. Ular hamkorlik MatLabniS tilida qayta yozdilar 
va 1984 yili dasturning keyingi rivojlantirish uchun The MathWorks kompaniyasini 
tashkil etishni asosladilar. Ushbu S da qayta yozilgan kutubxonalar uzoq vaqtgacha 
JACKPAC nom bilan taniqli edilar. Dastlab MatLab boshqarish sistemalarini 
loyihalash (Djon Littlning asosiy mutaxassisligi) uchun mo‘ljallangan edi, lekin 
tezlikda boshqa ko‘pgina ilmiy va muhandisik sohalarda ommalashishga erishdi. U, 
shuningdek, ta’lim tizimida, xususan, chiziqli algebra va sonli usullarni o‘qitish 
uchun keng foydalaniladi. MatLab tili o‘ziga ma’lumotlar tuzulishli matritsalarda 
asoslangan, funksiyalarning keng spektrini, ishlab chiqishning integrallashgan 
muhitini, ob’ektga mo‘ljallangan imkoniyatini va boshqa dasturlash tillarida 
yozilgan dasturlariga interfeyslarni olgan yuqori darajadagi interpretatsiyalovchi 
dasturlash tilidan iborat. 

---

6