Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi

polietilen ftoroplast-4 
Qutbli polimerlarning molekulalarida gruppirovkalarning qutbli bog’liqligi (- CL : -F: - 
OH) mavjud. 










Cl
-
Н
-
С
-
С
-
Н
-
Н
Faza xolatiga qarab polimerlar:
a) amorf; 
b) kristallik turlariga bo’linadi.

---

62 
Amorf polimerlar zanjirli makromolekulalar pachkasidan iborat.Pachka juda kup 
makromolekulalar katoridan iborat, qaysilarki bir-biriga ketma-ket joylashgan. Pachkalar 
strukturaning qo’shni elementlariga nisbatan xarakatlanishiga qobiliyat.
Kristallanuvchi polimerlar makromolekulalari muntazam strukturaga ega va yetarli 
egiluvchanligi bilan ajralib turadi. Kristallarning fazoviy panjaralarini tugilishi va tashkil etilishi 
pachka ichidagi qayta qurilishdan boshlanadi. Egiluvchan pachkalar (a) bir necha marta 180
0
ga 
aylaniblentaga (b) aylanadi. 
Trassa sharoitida polimer lentalarini yotqizish 
Lentalar o’z navbatida bir-biriga tekis tomoni bilan birlashib, plastikalarini (v) xosil 
qiladilar. Plastikalar birlashib kristalni xosil qiladilar.
Polimer kristallari to’g’ridan to’g’ri eritmadan xam xosil bo’lishi mumkin (sovitish 
jarayonida). Bunda amorf struktura saqlanadi. Bu oynasimon xolat turg’un bo’ladi, chunki, 
issiklik xarakati kamaygan bo’ladi. 
Kelib chiqishiga qarab polimerlar quyidagi gruppalarga bo’linadi: 
sintetik va sun’iy
. 
Tabiiy polimerlarning-tipik vakillar oddiy mahsulotlarni sintez qilib, murakkablashtirib olinadi. 
Sun’iy polimerlar-tabiiy polimerlarni (masalan tsellyulozani) qayta ishlab -modifikatsiya qilib, 
(tsellyulozani) nitrotsellyulozaga aylantirish, makromolekulalarni ximiyaviy tarkibiga qarab, 
quyidagi gruppalarga bo’linadi: organik, noorganik va element-organik.