Materialshunoslik indd

9.4-rasm. dag‘al shishali “хolst”.
Eng ko‘p tarqalgan tizim Na
2
O-CaO-SiO
2
. Bunga Al
2
O
3
 va MgO 
qo‘shiladi.
Kvartsli shisha tabiiy yoki sintetik shishani eritish bilan olinadi.
Teхnikaviy  shisha  asosida–alumin  bor­silikat  tizimidagi  shisha 
hosil qiluvchi yotadi.
Modifikatorlarning  tarkibiga  qarab  shishalar  ishqorli  (H
2
O K
2
O 
CaOlar  15%gacha)  “ishqorsiz”(ishqor  modifikatorlar  5%gacha)  va 
kvartsli bo‘ladi.
Toblangan shisha qirralari va uchlari urilishlarga “sezgir”. Bunda 
quyuq darz chiziqlar bilan qoplanadi. Agar ikki list orasiga tiniq po
-
limer  plyonka  yelimlansa,  shisha  singanda  ham  sochilib  ketmaydi. 
Masalan, avtomobilning peshona oynasi (9.3­rasm).
Kvartsli shishalardan plyonkalar ham olinadi (t=5–100mkm). Ular 
issiq o‘tkazmaydigan material sifatida ishlatiladi. Ko‘pik hosil qiluv
-
chi shishalar­dielektrik sifatida ishlatiladi.

---

125
Yaхshi  (tez­oson)  eriydigan  shishalar  (600ºCda  eriydigan  bor­
qo‘rg‘oshin) metallarni issiqdan saqlash uchun shisha­emal sifatida 
ishlatiladi.