Materiallar

Л1 
J
CO
(12.18)
boMadi.
T  
2 n \ c /
(12.19)
(12.20)
davr
(12.21)
B ir  m inutdagi  tebranishlar  soni  quyidagi  form uladan  aniqlanadi:

---

A g ar  g = 9 8 1 * (n lO )2  d eb  olsak,  am alda  keng  qoM laniladigan
300
form ula  kelib  chiqadi.  B u n d a   yst  -   sm  da  oMchanadi.
Q a rsh ilik   k u ch lari  hiso b g a  olingan  hoi. 
A bstrakt  h o ld a   sistem a n in g  
erkin  tebranishi  o ‘zgarm as  am p litu d a  bilan  b e to ‘xtov  davom   etish in i  k o ‘rib 
o ‘tdik.  B iroq  am alda  erkin  teb ran ish lar  so ‘nuvchi  boMadi,  y a ’ni  te b ra n ish  
am plitudasi  t o ‘xtovsiz  k am ay a  borib,  nolga  intiladi.  Real  k o n stru k siy alari- 
nin g   teb ran ish ig a   tiklovchi  R   va  inersiya  kuchlari  J  dan  tash q a ri  q arsh ilik  
kuchlari  F  ham   ta ’siri  etadi  (12.8-rasm )
Q a rsh ilik   kuchi  tu rli  ta sh q i  va  ichki 
sabablar:  tash q i  m uhit  q arsh ilig i,  elem ent- 
lam ing  tu tash ish   jo y lari  v a   tayanchlardagi 
ishqalanishlar,  m aterialning  ichki  noelastik 
q a rsh ilig i  k a b i  s a b a b la r  tu fa y li  v u judga 
keladi.
Q arsh ilik   kuchi  te b ra n ish   tezligi  ў   ga 
p ro p o rsio n a l  v a  h a ra k a tg a   q a ram a-q arsh i
y o 'n a lg a n   d eb   olinadi:  F  -  —/ З ў .  Bu  yerda  P  p ro p o rsio n allik   k oeffitsienti.
Q arshilik  kuchi  h isobga  o linganda  sistem aning  d in am ik   m u v o zan at  te n g ­
lam asi  q uyidagicha  ifo d ala n ad i:
^ Y  = J n + F  + R  = 0 
Jn  F  va  R   ning  qiy m atlarin i  o ‘rniga  q o ‘ysak,