Matematika o`qitish metodikasi

b) Matematik tafakkur yuritish kompetentsiyasi (Cognitive domain (Timss), mathematical thinking competency (PISA))
- o’quv masalasini qismlarga ajrata oladi;
- masala еchishning samarali usullaridan foydalana oladi va ularni tanlash sababini tushuntira oladi;

• 
  masala еchimiga yaqinlashish darajasini baholay oladi va zarur hollarda o’z faoliyatini to’g’rilay oladi;
  
• 
  o’quv faoliyat natijasini tahlil qila oladi;
  
• 
  yo’l qo’yilgan xato va noaniqliklarni topa oladi, ularni tuzata oladi;
  
• 
  o’rganilayotgan matematik, amaliy holat va jarayonlarni tahlil qila oladi va shu tahlil asosida keng qamrovli, asoslangan mulohazalar ketma-ketligini tuza oladi va uni baholay oladi;
  
• 
  Fanga oid g’oyalarni va isbotlovchi mulohazalarni og’zaki va yozma tarzda qisqa, asosli va ravshan ifodalay oladi;
  
• 
  masalalar еchishda, nazariy tasdiqlarni asoslashda mantiqan to’g’ri fikr yurita oladi, mulohazalarning mantiqiy to’g’riligini baholay oladi, mantiqiy noto’g’ri mushohadalarni aniqlay oladi, misol va qarshi misol tuza oladi;
  
• 
  qabul qilingan mezonlarga asosan o’z faoliyati samarasiga baho bera oladi, ko’zlagan maqsadga intila oladi;
  
• 
  hususiy misollar va kuzatishlar tahlili asosida ob’ektlar va jarayonlar umumiy hossalarini va qonuniyatlarini topa oladi, gipotezalarni taklif eta oladi va ularni tekshirish zarurligini tushuna oladi.
  
• 
  analiz, sintez, analogiya, umumlashtirish, deduktsiya va induktsiya usullari yordamida strategik, refleksiv va evristik tafakkur yurita oladi;
  
• 
  real dunyo, boshqa fanlardagi bog’lanishlarni matematik tilda ifodalash usullaridan foydalana oladi;
  

- matematikada faktlarni isbotlashga qo’yilayotgan talablar turli fan sohalarida va amaliyotda, boshqa fanlardan farqli ekanligini tushuntira oladi.

• 
  zaminimizda yashab o’tgan buyuk allomalar, mutafakkirlarning matematika faniga qo’shgan hissalari timsolida xalqimizning ma’naviy olami naqadar boy va rang-barang ekanini asoslab bera oladi;
  
• 
  matematik modellashtirish, aksiomatik usulning ahamiyatini tushuna oladi.
  

- mantiqiy bog’lovchilar va kvantorlar yordamida mulohazalarni tuza oladi va ularning rost-yolg’onligini asoslab bera oladi;
v) fanlararo kompetentsiya
- aniq va tabiiy fanlarda turli xodisalar va jarayonlarni kuzata oladi, tushuna oladi, taxlil qila oladi va xulosalar chiqara oladi