Математика фанини ўҚитишда замонавий ёндашувлар ва инновациялар модули бўйича

2. PISA – ўқувчилар билимини баҳолаш халқаро дастури тадқиқот 
натижалари ва тавсиялари 
Таълим сифатини ошириш учун унинг ҳолати ва ривожланиш 
тенденцияларини узлуксиз мониторингини олиб бориш ва ўқувчиларнинг 
ўқув ютуқларини объектив ва адекват баҳолашни амалга ошириш зарур. Бу, 
айниқса, ўқувчиларнинг кейинги шахсий ривожланиши ва фуқаролик 
ривожланиши учун замин яратадиган умумий ўрта таълим даражасида муҳим 
аҳамиятга эга.
PISA тадқиқотлари: PISA (Programme for International Student 
Assessment) Ўқувчилар билимини баҳолаш халқаро дастури, 15 ёшли 
болаларнинг математика, табиий фанлар ва она тилидан ҳаётий 
кўникмаларни эгаллаганлигини ўрганишга қаратилган тадқиқот. 
PISA тадқиқотлари 2000 йилдан бошланган ва уч йиллик даврда 
ўтказилади. Ўрганишнинг даврийлиги иштирокчи мамлакатлар ўқувчилари 
таълим ютуқлари, таълим тизимида ўзгаришлар, ўрта таълим ислоҳотининг 
асосий йўналишлари шакллантириш ва уларнинг амалга ошириш учун 
тўсиқларни аниқлаш натижаларини динамикасини кузатиш ва таҳлилий 
ишларни амалга ошириш имконини беради. 
Халқаро PISA тадқиқотининг мақсади 15 ёшли ўқувчиларнинг математика 
ва табиий фанлар бўйича ҳамда ўқиш саводхонлигини баҳолашдан иборат. 
Тадқиқот мактаб ўқув дастурларини ишлаб чиқиш даражасини белгилашга 
эмас, балки ўқувчилар ҳаёт шароитида ўқитиш жараёнида олинган билим ва 
кўникмаларни қўллаш қобилиятини баҳолашга қаратилган. Тадқиқотнинг 

---

37 
асосий масаласи: «Бошланғич таълимни олган 15 ёшли ўқувчилар жамиятда 
тўлиқ ишлаши учун зарур бўлган билим ва кўникмаларга эгами?». Кўпгина 
мамлакатларда мажбурий мактабни тамомлаган бу ёшлик даврида ўқувчилар 
замонавий дунёга муваффақиятли мослашиш учун зарур бўлган билимларни 
қўллаш қобилиятини баҳолаш муҳимдир. 
PISA: 2015 йилдаги натижалар