Matematika fakulteti

microATX 
Ситтемалы рлатаныо microATX фпсмфактпсы Intel кпмраниѐты тюсеринен 12.1997 жылы ATX рлататыныо 
кишисейтилген фпсматы тыратында утынылды. Бул кишисейтилиф кпсрут өлшеминио, титтемалы 
рлатаныо, тюмийнат блпгыныо кишисейифине цюм улыфма титтеманыо бацатыныо асзанлафына алыр 
келди. Буннан батқа microATX фпсмфактпсы ATX фпсмфактпсы менен тюйкет. Бул microATX титтемалы 
рлататын ATX кпсрутында райдаланыфға мхмкиншилик беседи. microATX титтематыныо улыфма 
өлшемлеси жеткиликли киши: бийиклиги 304,8 ѐмата 355,6 мм (12 ѐмата 14 дяйм), кеолиги 177,8 мм (7 
дяйм). Бул micro-tower ѐмата desktop клаттындағы кпсрутласға тюйкет келеди.

---

37 
Ситтемнаѐ рлата фпсмфактпса microATX 
FlexATX
03. 1999 жылы Intel microATX тречификачиѐтына FlexATX дер аталатуғын қптымша жюсиѐлады. 
Бул тплықтысылыфда еледе киши өлшемдеги титтемалы рлата тюсийрленди. FlexATX асзан бацадағы, пфит 
қптымшаласы менен итлефши райдаланыфшылас ушын бағдасланған көршилик заманагөй ПК лесде 
райдаланыф ушын асналған. Айысым FlexATX рлаталасында цютте кеоейтисиф тлптласы жпқ, пласдыо 
пснына тек ғана USB ѐмата IEEE_1394/FireWire сазъжмласы бас. FlexATX фпсмфактпсы ATX 
темейттвптындағы киши титтемалы рлата бплыр табылады. 
BTX 
Ситтемалы рлаталасдыо BTX (Balanced Technology Extended) фпсмфактпслы жаоа тречификачиѐты 
Intel тюсеринен 09.2003 жылы утынылды. 02.2004 жылы жаоавестиѐты 1.0a райда бплды. BTX ттандасты ютте-
ақысын ATX фпсмфактпсыныо пснын батыф мақтетинде итленди. BTX титтемалы рлататы ATX титтемалы 
рлататынан 17% хлкен, бул пған көбисек кпмрпнентлес жайлаттысыфға мхмкиншилик беседи. Киситиф-
шығасыф рпстласы, мпнтаж псынласы ATX тан расқ қылғанлығы теберли, кпсрутласдыо жаоа 
кпнттсукчиѐтын итлер шығissf nтуса келеди. Бисақ тюмийнат блпгы сазъжмы өзгеситтиз қалдысылды
ATX12V.
NLX 
NLX кпнттсукчиѐты Intel кпмраниѐты тюсеринен 11.1996 жылы утынылыр, алдын райдаланған 
ттандаст емет LPX кпнттсукчиѐтын алматтысыф ушын асналған фпсмфактпс. NLX — бул LPX 
кпнттсукчиѐтыныо жетилиттисилген, ео батлыты ттандастлаттысылған вестиѐты. NLX кпнттсукчиѐты Slot 
1 сазъжмына пснатылатуғын Pentium III рспчеттпсын пснатыфға мхмкиншилик беседи.

---

38 
 
NLX фпсмфактпслы титтемалы рлатаныо сазъжмлас пблатты 
ATX, mini-ATX, microATX, FlexATX цюм NLX кпнттсукчиѐласы келешектеги баслық титтемаласда 
райдаланады. Бул фпсмфактпслас кпмрьятьес базасыныо заманагөй ттандастласы бплыр етарланады. 
Улыфма айтқанда ATX рлататы заманагөй титтемалас ушын төмен бацалылығы, хызмет көстетиф 
юрифайылығы, кеоейтисиф рсинчирлеси, жаоалаф мхмкиншиликлеси қптылған көбисек қплланатуғын 
васиант