|
1.2-§.O’quvjarayonidatestlardanfoydalanibo’quvchilarning
tafakkurinio’stirish
Test bilimlarni o’lchash instrument isifatida qo’llaniladi. Shuninguchuntestaniqvaqattiyuslubiytalablarniqanoatlantirishishartdir.Demaktasodifiytuzilgantopshiriqlarto’plaminitestdebbo’lmaydi.
Testyordamidao’quvchilarnibilimlarianiqlanibhamdataqqoslanganligiuchunqandaydiro’lchovbirligidanfoydalanishkerak.Shuninguchunodatdatestninatijasisifatidabelgilanganvaqtichidato’g’ribajarilgantopshiriqlarsoniolinadi.Shuninguchuntestgakiritilgantopshiriqlarningqiyinligibirxilbo’lishimuhimahamiyatgaega.Buko’rsatkichnitekshirishuchuntesttopshiriqlarimaxsusguruhlardasinabko’rilishikerakvazarurbo’lsaungao’zgartirishkiritilishikerak.Ammoamaldabirxilqiyinlikkaegabo’lgantestlarnitanlashqiyin,bungaintilishkerak.
Albattashuniesdatutishkerakki,testlaruniversalvahammanarsanio’lchayoladiganinstrumentbo’lolmaydi.Testnivauniharbirtopshirig’ibirbirigao’xshashbo’lganiuchun,o’quvchilaro’zlashtirishivatushinishiningchegaralanganbelgilarito’plaminianiqlashgaqaratilib,bubelgilarqanchakambo’lsa,testnatijalariniinterpretatsiyasishuncharavshanbo’ladivauo’zfunksiyasinishunchayaxshibajaradi.
Testnialbattaqo’yilganmaqsaddankelibchiqibuningtopshiriqlarishakllantirishilozim.Topshiriqlarqo’yilganmaqsadlargato’lamostushishikerak,ya’niuo’quvchilardagianiqlashiko’zdatutilganbilimlarnio’lchashgaxizmatqilishikerak.Albatta,testyordamidao’quvchilardagibizniqiziqtirganko’pqirralarnixisobgaolish,qolaversao’lchashimkonimavjudbo’lmaydi.
Aniqroqaytsak,o’quvchidagianiqmazmungaegabo’lmaganqirralarnitestbilananiqlashobyektibo’lishimumkinemas.Ikkinchitomondanustalikbilantuzilmasa,ufaqato’quvchiniuyokibuma’lumotlarnitaniyolish qobiliyatinianiqlovchibo’libqoladi.Bundaytestlaro’quvchinio’zlashtirishini yuqoribosqichlarinianiqlabbermaydi.Lekin,testto’g’rituzilsavaishlatilsahechqandayusulbilananiqlabbo’lmaydiganma’lumotlarniolishimkoniniberadi.Testningafzalliklaridanbiriundaifodasinitopgan topshiriqlarto’plami,agarularyaxshimuloxazaqilibtuzilganbo’lsaqisqavaqtichidao’quvchidagi,predmetyokiayrimmavzubo’yicha,bilimlar,tushunishlar,vashukabixususiybelgilarniboshqausullarganisbatanyaxshiroqaniqlabberadi.
Testningyanabirmuhimustunligi –uningobyektivligidir.
Testtopshiriqlariqisqa,ravonvaaniqbo’lishikerak.
Qisqaliginitaminlashuchun,savoldaishlatiladiganso’zlarni,belgilarni,girafiklarnishundaytanlashkerakkiularniengozinikiritibtopshiriqmazmuniniengyuqoridarajadaifodalashkerak.
So’zlarniqayta-qaytaishlatish,kamfoydalanilganvatanishbo’lmaganso’zlarniishlatish,savolnitushinishniqiyinlashtiradi.Agar,savol1tadanoshiqbo’lmaganergashgapdaniborat bo’lsayaxshibo’ladi.
Testtopshiriqlarinishundaytuzilganbo’lishikerakkiularningba’zilariboshqalaridanbirortasinijavobinio’zichigaolmasin.
Testshakllarinitanlashdaularningmazmunivama’lumotlaribilanto’ldirilganligie’tiborgaolinishikerak.Soddatesttopshiriqlari“xa” – “yo’q”yoki“to’g’ri” – “noto’g’ri”javoblardanbirinibelgilashgaqaratiladi.Bundayalternativjavoblitesttopshiriqlarida“odatdashunday”,“ba’zihollarda”kabinoaniqjavobkiritiladigansavollarberilmasligikerak.
Sinalayotgano’quvchiosonlekinjavoblarnitaxlilqilishmurakkabroqbo’lganshakli – topshiriqqa“qo’shimchaqilish”yoki “unidavomettirish”kerak.Butalabodatda,javoblardagivariantlardataklifqilinganlardantanlashorqaliamalgaoshirilishimumkin.
Javoblarnitanlashbilanyechiladigantopshiriqlar bilishlikniginaemasbalkitushunganliknianiqlovchitestlarbo’ladi.
Bundayvazifalargajavobsifatidasonlar,grafiklar,jadvallar,matinlarvaboshqalarishlatilishimumkin.
Ba’zihollardayuqoridagima’lumotlarnitopshiriqnio’zida ishlatishmumkin.
Testtopshiriqlarijavoblarigaxatoligianiq,hamdatopshiriqmavzusigamutlaqomosbo’lmaganjavoblarnikiritishkerakemas,chunkio’quvchiularnidarholpayqaydivajavoblarnitopishma’lumdarajadaosonlashadi.
Testlaro’zlariningmazmuniga, tarkibigako’ra Gomogen,getrogen,integrativ,adaptivturlarigabolinadi.
Gomogenva getrogentestlarananaviytestlarguruhigamansubdir.Ma’lumkibundaytestlarbaholanuvchilarnibirxilajratilganvaqtlarda,birxiltopshiriqlarga,birxilsharoitlarda,birxilbaholashkiriteriyalaridajavobberishinita’minlovchibilimlarinidiagnostikausuluxisoblanadi.
Bundaytestlarniqo’llashdanasosiymaqsadbaholanuvchilarninamoyonetganbilimlardarajasibo’yichabirbiriganisbatanreytinginituzish.
Buholdatestga“kimnimabiladi”savoligaemas“kimko’proqbiladi”savoligajavobberiladivaunitopshiriqlarisoniimkoniyatdarajasidaozbo’lishikerak.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
