Mas’ul muharrir : filologiya fanlari doktori, prof. O. Safarov



Download 0,68 Mb.
bet16/38
Sana02.04.2022
Hajmi0,68 Mb.
#524096
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38
Bog'liq
Mas’ul muharrir filologiya fanlari doktori, prof. O. Safarov-1

Sharl Perro(1625 - 1703). 1697 yilda Fransiyada "Mening onajonim Gusinining ertaklari" deb nomlangan kitob nashrdan chiqdi. Aslida ertakni o`sha davrdagi mashhur shoir, fransuz akademiyasining a`zosi Sharl Perro yozgan bo`lsa-da, uning muallifi P.Darmenkur deb hisoblanardi. Ko`p kitoblar muallifi Sharl Perro ismi sharifini "jiddiy bo`lmagan" ertaklar ostiga qo`yishni o`ziga eb ko`rmay, uni o`g’lining ismi sharifi bilan imzolagan edi. Lekin aynan shu sehrli ertaklar jahon adabiyotining oltin fondiga kirib, yozuvchiga shonshuhrat keltirdi. Perroning ertaklari ko`p marotaba boshqa tillarga tarjima qilingan va nashrdan chiqqan. Ertakning rus tilidagi tarjimasini I.S.Turgenev amalgam oshirgan.
Perro o`z ertaklarining so`zboshisida ertak janrining asosida yotgan jiddiy hamda kulgili va g’alati narsalarni uyg’unlashib ketishiga ishora qilib:"...bu umuman, bekorchilik emas, balki o`zida foydali pand-nasihatni mujassamlashtirgan... hikoyaning sho`x, o`ynoqi tuzilishini esa faqagina o`quvchi aqliga ko`proq yoqimli tarzda ta`sir qilish, shu bilan birga unga ham o`rgatib, ham xushnud qilishi uchundir..." degan edi. Bolalikning ilk davridan boshlab bizga "Qizil shapkacha", "Jimjimaloq bola", "Zolushka", "Etikli Mushukcha", "Uyqudagi malika", "Ko`k Soqol" kabi ertaklar ma`lum. Bir xil ertaklarning qahramonlari odamxo`r maxluqdan yoki zolim bo`ridan o`zlarini o`zlari qutqargan bolalardir. Bu odatga ko`ra, bibliyadagi yomonlikka yaxshilik bilan javob qaytargan Iosifni esga soladi. Jimjimaloq bola shu kabidir; muallif ertakning oxirida yozishicha, o`zining yaqinlariga yaxshilik qiladi va o`zining butun oilasini - ham otasini, ham og’alarini ta`minlaydi. Zolushka ham xuddi shundaylardan, u qanchalar go`zal bo`lsa, shunchalar oqko`ngil hamdir; u o`gay opalarini o`zi bilan saroyga olib ketadi. Perro ertaklarida yaxshilik va haqiqat g’alaba qozonadi hamda qahramonlarga sehrgar personajlar, “Zolushka” yoki “Etikli mushukcha”da etikdo`zning kichik o`g’lini cho`qintirgan onasi - oqko`ngil Feya yordam beradi. Bo`ri, mushuk inson tilida so`zlashadi, bu folklorning bir ko`rinishi bo`lib, muallif xalq ijodining boy an`analariga tayanadi hamda o`ziga xos mualliflik janrini yaratadi. "Qizil shapkacha" ertagida tipik fol'klor asos namoyon bo`ladi: bu qizil Shapkachaning buvisiga etayotgan narsasi ("pirojok nesu da gorshochek masla"), savollaridagi hamda buvisining kiyimiga kiyinib olgan bo`rining javoblaridagi takrorlash va parallelliklarda ko`zga tashlanadi. Perroning boshqa ertaklarida birinchi o`rinni romantik sevgi tarixi egallagan. Qahramon qator sinovlardan o`tib, o`zining mukofotini oladi: yaxshilik yomonlikni ustidan g’alaba qozonadi, ya`ni, xuddi "Uyqudagi malika" yoki "Ko`k Soqol" ertaklaridagi kabi. Sharl' Perro ertaklari qahramonlarining nomlari allaqachon turdosh otlarga aylanib ulgurgan. Zolushka yoki Ko`k Soqol tarixlari har xil ko`rinishlarda ko`p marta jahon adabiyotida qayta-qayta ishlangan va saqnalashtirilgan.

Download 0,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish