Масъул муҳаррир: академик Т. Н. Долимов, г м. ф д., проф



Download 22,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet237/277
Sana02.03.2022
Hajmi22,52 Mb.
#478427
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   277
Bog'liq
Umumiy Geologiya

Органик дунёси.
Девон даврида органик дунё эволюциясида 
баъзи муҳим воқеалар содир бўлган. Ер шарининг кўпчилик 
районларида дастлабки қуруқлик ўсимликларнинг қолдиқлари 
топилган. Денгизларда кўп сонли қисқичбақасимонлар, балиқлар, 
қуруқликда эса зич ўсимликлар, шу жумладан папоротниклар вужудга 
келган (215-расм).


521 
215-расм. Девон даврининг ҳайонот ва ўсимлик дунёси: 1-тулпетон, 
2-акантостега, 
3-ботриолепис, 
4-эустендон, 
5-псаммолепис, 
6-
плоурдостеус, 7-акантондлар, 8-папоротник, 9-таракан, 10-кўпоёқ, 11-
чаён, 12-хорнеофитон, 13-астероксилон, 14-раний, 15-аглэофитон, 16-
куксония, 17-тэниокарда, 18-эостерофиллум, 19-юзоёқ.
Умуртқасизлар орасида булутлар, маржонлар, мшанкалар, 
брахиоподалар ва моллюскалар кенг тарқалган. Силур даврига нисбатан 
сони ва тур хилма-хиллиги анча қисқарган бўлсада, трилобитларнинг 
бир қанча туркумлари сақланиб қолган. Девонни одатда балиқлар 
ўзининг гуркираган даврига кирганлиги учун уни «балиқлар асри» деб 
аташади. Акуласимон балиқларнинг узунлиги 6 м га етган. Бу вақтда 
икки хилда нафас олувчи балиқлар пайдо бўлган. Кечки девонда 
қуруқлик ҳайвонлари – йирик саламандрсимонли амфибияларнинг 
дастлабки излари топилган.385 миллион йил илгари баъзи белгилари 
бўйича амфибияга ўхшаш ғалати балиқлар – пандерихлар вужудга 


522 
келган (216-расм). Узунлиги 1 м га борадиган бу балиқлар қисқа думга 
эга бўлган. Улар денгиз саёзликлари ва лагуналарда тарқалган, қадимги 
балиқлар сингари ҳаводан нафас олган ва бақувват мускулли сузгичлари 
ёрдамида қуруқликда ҳам ҳаракатланган. Сув қайтиши вақтида соҳилда 
қолиб кетган ҳайвонлар билан озиқланган. Ўлчами бир метрга борувчи 
кўпоёқлар эса камайиб кетабошлаган (217-расм).

Download 22,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   277




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish