Mashina traktor agregatlarini diagnostikalash va texnik servisi

2.8-rasm. Kichik diagnostika stansiyasi. 
Nasoslarni avtomatik tarzda diagnostika qilish. Bu vibroanalizator "Vip View 
Piatinium" programmasi orqali nasos va nasos agregatlarida yuz beradigan 
(disbalans, muvozanatlash, podshipnik nuqsonlari, elektrodvigatel muammolari, 
g‗ilofdagi nuqsonlar va boshqalar) nuqsonlar aniqlanadi [116, 236-241 b.]. 
2.9-rasm. KOMPAKS-8710 markali vibroanalizator 
Peak Vue tizimi. Bu tizim, nasos validagi nuqsonlar va mexanik kuchlanishlarni 
oldindan sezib xabar beradi. 
Ikki kanalli ―Kross-diagnostika‖ tizimi. Bu tizimda ikkita vibrodatchik va 
fizometr yordamida nasosdagi darz ketish, rezonas, muvozanatlash, disbalans va 
boshqa nuqsonlarni aniqlash mumkin [116, 238-242 b.]. 

---

41
2.10-rasm.Vibrodatchikni o„rnatilgan holati. 
YUqori tezlikda ishlaydigan nasoslar va kompressorlarni diagnostika qilish 
tizimi. Bu o‗lchov axborotnomasi 80000 Gs.gacha bo‗lgan chastotalarda ishlovchi 
markazdan qochma va maxsus nasoslarni diagnostika qilish uchun mo‗ljallangan 
[104, 115-116 b.]. 
ODS tizimi. Bu tizim, nasosning elementar nuqsonlari va ichida kechayotgan 
holatlarni, 3D grafikada ko‗rish imkoniyatini beradi [104, 116-117 b.]. 
O‗tish jarayonini o‗lchovchi tizimi (aylanish tezligini o‗lchash) Transient. 
Nasos agregatining ish jarayonida aylanishlar tezligi o‗zgarib turadi. "TRANSIENT" 
tizimi orqali nasosni diagnostika qilish yanada aniqlashadi va boshqa nasoslar bilan 
solishtirish yanada osonlashadi [104, 118-119 b.]. 
Tez yurish tizimi. Nasosni o‗chirish vaqtida nasosdagi vibratsiyani o‗z vaqtida bexato 
rasmga olish va diagnostika qilib berish ishlarini bajaradi [104, 120 b.]. 
Keyinchalik bu spektrlarni raqamli grafik yordamida alohida-alohida 
diagnostikalash mumkin. Raqamli o‗lchov birliklari aniq diagnostika uchun juda 
muhim ahamiyatga ega. 
Mustaxkamlik tizimi. Bu tizim yordamida nasos qismlarining qaysi biri vibratsiyada 
ustuvor ahamiyatga ega bo‗layotganini bilish mumkin. (vibrodiagnostika qilish 
qurilmasida biz «O» yoki «L» ni ko‗rishimiz mumkin) Bu hamma tajribalar juda 
oson va qulay xisoblanib jaxon miqyosida ishlab kelmoqda.Muntazam barqarorlik 
tizimi. Bu tizim xar qanday barqarorlikni olish uchun ishlab chiqarilgan maxsus 

---

42
sensorlar yordamida muntazam xabar yuborib turish tizimi hisoblanadi va asosan 
nasoslar, kompressorlar va konlarda o‗rnatiladi.Tarkibiy tahlil tizimi. Bu tizim 
yordamida maxsus bolg‗a ishlatiladi. Maxsus bolg‗a yordamida diagnostika qilish 
vaqtida uskunaning chastotalari qolaversa uning rezonaslari o‗rganiladi. 
Muvozanatlash tizimi. Dinamik muvozanatlash xozirgi kunda yurtimizda ham 
keng imkoniyatlar bilan ishlatilmoqda. Bu tizim nasosning kerakli qismlarini 
muvozanatlash imkoniyatini yaratib beradi. Bu tizim hozirgi kunda ishlab 
chiqilayotgan nasoslarning ichki qismlariga o‗rnatilib (nasosni qismlarga 
ajratmasdan, butun holida) uning ichidagi jarayonlar holatini bilish imkoniyatini 
beradi. 
Markazlashtiruvchi tizim. Bu tizim lazer nuri orqali ishlab uni juda ham mukammal 
ishlashini ta‘minlaydi. Nasos kompressori lazer nuri orqali markazlashtiriladi. 
Motor View tizimi. Bu tizim magnit xalqa yordamida nasos motorini tekshirishga 
mo‗ljallangan. Tizim yordamida diagnostika qilib bo‗lingach quyidagi holatlarni 
bilish katta ahamiyatga ega: 
-
nasos bazasi boshqarmasi; 
-
nasosning avvalgi holatidan o‗zgarish grafigi; 
-
chastotalarining muntazam o‗zgarishi; 
-
nasos dvigatelining diagnostika analizi va ishlash grafigi; 
-
nasos rotori bilan aloqador muammolar; 
-
qanday vaqtda kuchlanish bilan ishlashi; 
-
muvozanatlash tizimi va qarshiliklari; 
-
dvigatel analizi va doimiy dvigateldagi tok; 
-
nasos dvigatelining temperatura grafigi; 
- rotor va statorlardagi o‗zgarishlar [36, 46-63 b.].