Mashina traktor agregatlarini diagnostikalash va texnik servisi

Tuzilmaviy va diagnostik parametrlarning o„zaro bog„lanishlari 
Tuzilmaviy va diagnostik parametrlar o‗rtasidagi bog‗lanish turlari 
diagnostikalashning u yoki bu vazifalarini yechish imkoniyatiga ta‘sir etadi, 
diagnostik parametrlarning serma‘noliligini tavsiflaydi va parametrlarni o‗lchash 
navbati hamda olinayotgan axborotga ishlov berish usuliga ta‘sir ko‗rsatadi. 
Bog‗lanish turlari va ularga tegishli misollar 18-rasmda keltirilgan. Sodda 
bog‗lanishlar bitta diagnostik parametrning o‗zgarishi bo‗yicha bitta tuzilmaviy 
parametrning o‗zgarishi to‗g‗risida xulosa chiqarish imkonini beradi. Ko‗p miqdorli 
aloqalarning borligi bir necha diagnostik axborotni tahlil etish, texnik holat 
to‗g‗risidagi ma‘lumotni aniqlash va takrorlash, mazkur sharoitlarda o‗lchash uchun 
eng texnologik parametrlarni tanlashga imkoniyat yaratadi. Tuzilmaviy parametr 
bilan noaniq bog‗lanishlarda bo‗lgan diagnostik parametrdan, diagnostikalash vaqtini 
qisqartirish va texnik holat nazorati vazifasini o‗z vaqtida yechishda foydalanilishi 
mumkin. 
Diagnostik parametrlarning tasnifi 
Diagnostik parametrlar quyidagi alomatlari bo‗yicha tasniflanadi: 
1.
Tashkil bo‗lish tamoyili bo‗yicha: 
-
ishchi jarayonlar parametrlari (quvvat, tormozlanish yo‗li va h.k.); 
-
birga sodir bo‗ladigan (hamroh) jarayonlar parametrlari - diagnostik 
Ob‘ektning texnik holati bo‗yicha chegaralangan axborot beradi (isish, tebranish, 
shovqin va h.k.); 
-
geometrik parametrlar - mexanizm detallarining o‗zaro tuzilmaviy 
bog‗lanishini aniqlaydi (tirqishlar, erkin yurish va h.k.). 
2.
Axborot turi bo‗yicha: 
-
keng axborotli (kompleks); 
-
tor axborotli (lokal). 
3.
Yurgan yo‗li funksiyasi bo‗yicha: 
-
uzluksiz; 

---

86
a)
 
-
uzlukli. 
4.
Tuzilmaviy parametrning funksiyasi bo‗yicha: 
Y
to‗g‗ri chiziqli: 
S
= 
a
• 
X
+ 
b
; darajali: 
S
= 
a
• 
X
b
;hosilali: S=f'(x).- 
uzgich-taqsimlagich kontaklari yopiq holati burchagi; 
S - uzgich-taqsimlagich kontaklaridagi o‗rtacha kuchlanish. 
Y
- gilza va porshen o‗rtasidagi tirqish; 
51
- kompressiya; 
52
- moyning kuyib ketish sarfi; 
53
- ishlatilgan gazlar tutunliligi. 
Y
1
- tormoz kamerasi shtogidagi kuch; 
Y
2
- tormoz kolodkasi va tormoz barabani o‗rtasidagi 
ishqalanish koeffitsienti; 
Y
3
- tormoz mexanizmi tayanch-keruvchi moslamasining soni; 
S - tormozlanish yo‗li. 
Y
1
- motor gilzasi va porsheni o‗rtasidagi tirqish; Y
2
- o‗t 
oldirish oni; 
Y
3
- klapan va turtkich orasidagi tirqish; 
51
- shovqin darajasi; 
52
- motor quvvati;