Машина деталлари бўлими бўйича курс лойихалаш ишини бажариш намунаси

10-jadval.

O’lchamlar	Shesternya	G’ildirak
	Hisoblash formulalari
Bo’luvchi diametr	m d1  n cos	^d2  nz2 m cos
Tishni tashqi diametri	da1  d1  2mn	da2  d2  2mn
Tishni ichki diametri	d f1  d1  2,5mn	d f 2  d2  2,5mn
O’qlar orasidagi masofa	d aw  1  d2  0,5 mn (z1  z2) 2 cos

1.5. Qiya va shevron tishli uzatmalar hisobini o’ziga hos hususiyatlari

To’g’ri tishli g’ildiraklarni, qiya va shevron tishli g’ildiraklarga nisbatan yetaklash imkoniyati katta, chunki qiya tishli g’ildiraklarning bir vaqtda ilashishda bo’ladigan tishlari soni nisbatan ortiq. Shuning uchun bir xil o’lchamli qiya tishli g’ildirakka, to’g’ri tishlinikiga nisbatan ortiqroq kuch berish mumkin. Tishlarni nisbatan yuqori chidamliligi (22)-formulaga 2 ta qo’shimcha koeffistient kiritilishida bilishimiz mumkin.
Qiya tishni egilishga mustahkamligi quyidagi formula yordamida tekshiriladi.
Ft  KF  F Y  KFa
_F   _F  (25) bm_n
Y_f – koeffistient (22)-formulada qanday qiymat qabul qilingan bo’lsa, bu tenglamada ham shu qiymat ishlatiladi, lekin uni tishlarni ekvivalent soni asosida tanlanadi.
Z
Z  3 ; cos 
Y_ß – xatoliklarni yo’qotish maqsadida kiritilgan koeffistient bo’lib, bu formuladan to’g’ri tishli g’ildiraklarni hisoblashda foydalanilgan. Bu koeffistient quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
0
Y 1 
140
bu erda: β⁰ – tishni bo’lish chizig’ini qiyshayish burchagi.
K_Fα –tishlar orasida kuchlarning notekis tarqalganligini hisobga olish koeffistienti. Tor tishli g’ildirak uchun o’q bo’ylab to’g’rilash koeffistienti-ε_ß.
btg
^_  1
m₁
K_Fα = 1,0; agar ε_ß ≥ 1 bo’lsa K_Fα quyidagicha aniqlanadi.
KF  4  1n  5
4_
bu erda: ε_α –g’ildirak torestlarini yopish koeffistienti.
n - tishli g’ildirakni aniqlik darajasi; o’quv loyihalash ishlarida ε_α =1,5 va aniqlik darajasi 8- chi deb qabul qilish mumkin; u holda K_Fα =0,92; b-tishlari egilishga tekshirilayotgan tishli g’ildirak gardishini eni.
Tish sirtlari qattiqligi katta (yuqori) va tishlar soni yig’indisi z_ε>200 bo’lsa, tishlarni egilishga hisoblashga va m_n – modulini aniqlashga to’g’ri keladi. (25)formuladagi kattaliklarga ba’zi o’zgarishlar kiritib, “m_n” uchun zarur tenglamani quyidagi ko’rinishda yozish mumkin.
mn  3 2T  KF  KFYF Y cos (26)
bm  ZF 
bu yerda: ^_^{T }_shesternya va g’ildirak uchun bir xil. _{bm } ^b ; bu koeffistient tishli
 z  m n
g’ildirak uchun [ ^{F ]} nisbat, nisbatan kichik bo’lganda hisoblash mumkin.
Y_F