Маърузалар матни I. Психодиагностика предмети, мақсади

Валидлик ишончлилик
Бу тест валидлиги унинг ишончлилигидан ошиб кетмаслигини 
тушунтиради. (А.Г.Шмельев ―Основу психодиагностики‖). 
Маълумки, валидликнинг бир нечта турлари мавжуд. Мактаб 
психодиагностикасида улар ўқув предметининг ўзлаштиришга бўлган 
муваффакиятни текширишда тест масалаларининг айни шу предмет 
хусусиятларига мос келишида қўлланилади. 
Конструктив валидлик - уни баҳолаш тестлаштириш объектини 
психологик анализ қилишни такозо этади. Яъни, тест натижалари назарий 
ажратилган хусусиятни кай тарзда текширишни ўрганади. Масалан, 
ўзлаштиришнинг 
диагностик 
контролида 
мужассам 
бўлмаган 
индеқаторлар ҳақиқатдан ҳам ўқув жараѐнининг шарт-шароитларини 
намоѐн қиладими ѐки йўқми ва хоказо. 
а) Критериал валидлик - тест натижалари ѐрдамида, индивиднинг бизни 
қизиқтираѐтган хатти-ҳаракат аспектининг ҳозирги вақтдаги ва 
келажакдаги ҳолати ҳақида хукм чиқариш мумкинми ѐки йўқми, деган 
масалани аниқлаш имконини беради. Буни аниқлаш учун тест натижалари 
ташки критерийлар; масалан, мактаб баҳолари билан солиштирилади ѐки 
турли тестлар натижалари таққосланади. 
в) Прогностик валидлик- бунда ташки критерийлар сифатида ўзлаштириш 
ва ўқувчининг хулк-атвори прогнози келиб чиқади. 
Методнинг ишончлилиги- ―бу текширилаѐтган маълум бир шахсий белги 
ва хатти-ҳаракат хусусиятининг текширилишини аниқлик даражаси‖. 
Бошқача айтганда тестнинг бир хил шароитларда олинган натижалари 
таққосланиб, ишончлилик коэффиценти аниқланади. 
Психодиагностик методнинг ишончлилик даражаси учта шартга боғлиқ. 
а) методнинг объективлиги; 
б) тест мисолларининг бир хиллиги; 
в) текширилаѐтган шахс хусусиятларининг стабиллиги. 
Назорат саволлари: 
1. Таълим жараѐнини психодиагностика қилишнинг асосий вазифалари? 
2. Педагогик жараѐн диагностикаси? 
а) Г.Вицлак модели. 
б) К.Каунер ва Д.Руженберг ўзлаштиришни диагноз қилиш модели ва 
хоказо... 
3. Таълим жараѐнининг индивидуал хусусиятларининг диагностикаси? 
4. Ривожланишда оркада колишнинг турли формалари диагностикаси ва 
уларнинг коррекцияси? 
5. Ўқув жараѐни эффективлигини психодиагностика қилиш? 
6. Таълим жараѐнининг психодиагностик тадқиқ қилишга қўйилган 
талаблар. 
7. Методларнинг сифатлилик критерийларини аниқлаш? 
а) методнинг валидлилиги нима. 
б) валидлилик ишончлилик (А.Г.Шмельев). 

---

в) конструктив валидлилик. 
г) критериал валидлилик. 
д) прогностик валидлилик. 
8. Методларнинг ишончлилигини текшириш?