Ma’ruzalar manti Mualliflar: dots. Qobilov S. S. k o’q. Samatov J. A. Samarqand – 2011

konsepsiyasidir, ya’ni muloqot strukturasini foydalanuvchi talablariga 

mutobiqlanishi hisoblanadi. 

---

 

34 

     Foydalanuvchi interfeysini loyihalashda muloqotni tasvirlash katta rol o’ynaydi. 

Bu yerda quyidagi talablar va prinsiplar ishlatiladi. 

a)  Ekran maketi. Ekranning (monitorning) pozisiya va formatlar maydoni. 

Maket muloqotning bir fragmentini akslantiradi.  

b)  O’tish turlari yoki holatlar diagrammasi. Har bir holat graf uchlari bilan 

xarakterlanadi. Uchlar, ya’ni nuqtalar tizimining foydalanuvchiga yoki 

foydalanuvchining tizimga beradigan ma’lumotlarni bildiradi. Murakkab 

tizimlarga muloqot to’rlari qismiy to’rlarga ajratiladi. 

     O’tish to’rlarida ularning uchta turini ajratish mumkin: 

•  Ma’lumotlarning kiritilishini talab qiladigan uchlar; 

•  Ma’lumotlarning kiritilishini talab qilmaydigan uchlar; 

•  Ma’lumotlarning kiritilishi talab qilinadi, ammo boshqaruv doimo 

hamsoya uchlga uzatiladi.  

c)  O’tish shartlari asosan kirish tilida yozilgan fragmentlar yordamida tashkil 

qilinadi. Ana shu fragmentlarni leksik, sintaktik va semantik tahlil qilish 

natijasida muloqot sxemasi boshqariladi.