Ma’ruzachi: Sunnatov. N. B. Ma’ruza: №. 9-mavzu. Globallashuv va global muammolarning falsafiy jihatlari Reja

Xom-ashyo  muammosi. Energiya ishlab chiqarish va uni iste’mol qilish bilan chambarchas 

bog‘liq muammo xom-ashyo (mineral resurslar, o‘rmonlar va hokazo) muammosidir.  

A.E.Fersman XVI-XX asrlar mobaynida erdan 50 milliard tonnaga qadar ko‘mir, 2 milliard 

tonna temir, 20 milllion tonna mis,  20 ming tonna oltin  va boshqalar qazib olinganini hisoblab 

chiqqan. Hozirgi paytda yiliga 100 milliard tonnaga yaqin (50 kv.km atrofida) foydali qazilmalar 

qazib  olinmoqda.  V.I.Vernadskiyning  «insoniyat  umuman  olganda,  qudratli  geologik  kuchga 

aylanmoqda»

3

 degan xulosasiga to‘liq qo‘shilishi mumkin. 

Xom-ashyo  muammosining  hal  etilishi  xom-ashyoning  qimmat  va  olish  qiyin  bo‘lgan 

turlarini  arzon  va  oson  olinadigan  turlariga  almashtirish,  resurslarni  tejaydigan  texnologiyani 

joriy etish, ishlab chiqarishni miqdor ko‘rsatkichlaridan sifat ko‘rsatkichlariga qayta yo‘naltirish 

bilan bog‘liq.