Ma’ruzachi: Sunnatov. N. B. Ma’ruza: №. 6-mavzu. Falsafaning metod, konun va kategoriyalari Reja

Zaruriyat  va  tasodif.Narsa  va  hodisalarning  mohiyatidan,  ularning  ichki  muhim 

bog‘lanishlaridan  muayyan  sharoitda  qat’iy  ravishda  kelib  chiqadigan,  kelib  chiqishi  muqarrar 

bo‘lgan voqea yoki hodisa zaruriyat deb ataladi. Narsa va hodisalarning mohiyati bilan bog‘liq 

bo‘lmagan,  tashqi  ta’sir  va  ikkinchi  darajali  omillar  bilan  bog‘liq,  bo‘lgan,  ayni  sharoitda  yuz 

berishi ham, yuz bermasligi ham mumkin bo‘lgan hodisa yoki voqea tasodif deyiladi. Zaruriyat 

va  tasodif  o‘zaro  bog‘liq  bo‘lgan,  biri  ikkinchisisiz  mavjud  bo‘lmaydigan  borliqdagi  narsa  va 

hodisalarning o‘zgarishi va rivojlanishiga oid aloqadorlikning ikki tomonidir. Ular bir-biri bilan 

o‘zaro bog‘liq va ayni vaqtda bir-biridan farq ham qiladi. Bu farq, avvalo, ularning o‘ziga xos 

xususiyatlari bilan xarakterlanadi.  

Umuman, zaruriyat va tasodif borliqdagi narsa va hodisalar o‘zaro aloqadorligining turli 

shakllari sifatida mavjud bo‘lib, ular ob’ektivdir, ya’ni ularning mavjudligi va amal qilishi inson 

hohishi va irodasiga bog‘liq emas.