Ma’ruza mavzulari 1-Modul. Neft-gazkimyo sanoati tavsifi va taraqqiyoti

Teхnologik sinflanishi

Neftlarni teхnologik sinflanishini 1967 yildan byeri qo’llaniladi. Neft asosan quyidagi sinflarga ajratiladi; benzindagi reaktiv va dizelь yoqilg’idagi oltingugurt miqdoriga qarab, gruppalarga bo’linadi – asosan moyning miqdoriga qarab podgruppalarga, moylarni yopishqoqligiga qarab turlarga, neftdagi qattiq uglevodorodlar miqdoriga qarab guruhlanadi.

1 – sinf – kam oltingugurtli Neft S < 0 ; 5% mass.

Bunda: benzin fraktsiyasida S < 0.15%, reaktiv yoqilg’i fraktsiyasida S < 0.1% dizelь fraktsiyasida S < 0.2% dan oshmasligi kyerak.

2 – sinf – oltingugurtli Neft S < 0.51 – 2.0%, bunda benzin fraktsiyasida S < 0.15%, reaktiv yoqilg’ida S < 0.25%, dizelь fraktsiya S < 1,0% dan ko’p emas.

3 – sinf – yuqori oltingugurtli Neft S > 2% dan yuqori, bunda benzin fraktsiya S > 0.1%, reaktiv yoqilg’ida S => 0.25% , dizelь yoqilg’isida S > 1.0%.

350⁰S gacha bo’lgan rangsiz fraktsiyani chiqishiga qarab 3 turga bo’linadi. T₁  45% mass, T₂ = 30  44,9% mass, T₃ < 30% mass. Distillyatlar va moyli qoldiqlarni chiqishiga qarab 4 gruppaga bo’linadi. M₁ > 25% mass., M₂ = 15 –25% mass., M₃ = 15-25% mass. M₄ < 15% mass. (Neft bo’yicha). M₁45, M₂45, M₃ = 30 – 45, M₄  30 % mass. (mazutga nisbatan).

Neftdagi qattiq parafinni miqdoriga qarab, ular 3 guruхga bo’linadi.

Neftda 1,5% parafin bo’lsa, bu Neft kam parafinli deyiladi.

Neftda 1,51-6% parafin bo’lsa va deparafinizatsiyasiz reaktiv yoqilg’i va qishki dizelь yoqilg’i olinsa, (240 – 250⁰S fraktsiyasini qotish tempyeraturasi = -10⁰S) va industrial bazaviy moy olinsa, bu Neft parafinli Neft bo’ladi.

Neftda 6% yuqori parafin bo’lsa, uni yuqori parafinli Neft deyiladi.