Маъруза мавзу: турар-жой биноларига қЎйиладиган асий талаблар

3.1-расм. Квартирали турар-жой биноларини ориентирлашга доир:
а – горизонт томонлари; б –намақбул ориентация; в - маъқул ориентация.

Хоналардаги микроиқлимнинг ҳолатига, яъни ҳавонинг температураси, нисбий намлиги, ҳаракатланиш тезлиги ва тозалик даражасига қўйиладиган талаблар ҳам жуда муҳим. Яшаш хоналаридаги ҳавонинг температураси 18-20 °С атрофида, нисбий намлиги 50-60 % орасида бўлиши киши организми учун оптимал муҳит ҳисобланади.

Квартираларда ҳар хил ҳидлар, газлар, ортиқча намлик ажралиб чиқиши мумкин. Ҳаво муҳитининг тозаланиб туришига ҳавони алмаштириш йўли билан эришилади. Яшаш хоналари учун у 3 м³/соатни (1 м² учун), ошхона учун 60 м³/соатни, алоҳида хоналарда жойлашган ванна ва ҳожатхона учун 25 м³/соатни, улар бир хонада жойлашган бўлса 50 м³/соатни ташкил қилиши керак.
Турар-жой биноларининг хоналарини гигиена талаблари бўйича зарур бўлган ҳажмда тоза ҳаво билан таъминлаш шартидан, шунингдек иқтисодий ва меъморий талаблардан келиб чиққан ҳолда, улардаги қаватларнинг баландлиги белгиланган. Ўзбекистонда бу улчам I ва II иқлимий зоналарда 3,3м ва III зонадз 3 м қабул қилинган.
Баландлиги 5 қават ва ундан ортиқ бўлган турар-жой биноларида лифтлар бўлиши керак. Уларнинг сони бинодаги қаватлар сонига, қаватдаги одамлар сонига қараб танланади. Бундай биноларда, шунингдек махсус ахлат туширгичлар ҳам кўзда тутилиши керак.


Такрорлаш учун саволлар:
1) Ҳозирги даврда аҳолини квартираларга жойлаштиришни қайси принципда амалга оширилмоқда?
2) Квартирадаги хоналарни қандай функционал гуруҳларга ажратиш мумкин?
3) Санитария-гигиена талаблари қандай талабларни ўз ичига олади?
4) Ориентацияси бўйича турар-жой биноларининг қандай турларини биласиз?
5) Иқлимга боғлиқ ҳолда турар-жой биноларидаги хоналарнинг баландлиги қанча бўлиши керак?