Ma’ruza matni

 
8-MODUL XALQ TA’LIMI BO`LIMLARI ISH FAOLIYATI 
9-MAVZU: XALQ TA‘LIMI BO`LIMLARI VA ULARNING TUZILISHI. XALQ 
BO`LIMLARI VA MAKTABGACHA TA‘LIM MUASSASALARINI NAZORAT QILISH 
 
 
Reja: 

---

MA‘RUZA MASHG‘ULOTLARI. 
75 
1. Xalq ta‘limi bo`limlari
 
maktabgacha tarbiya nazoratchisining ish mazmuni, vazifalari, 
huquqlari, unga quyilgan talablar. 
2. Nazoratchining tashkiliy – pedagogik ishlarga rahbarligi. 
3. Xalq ta‘limi bo`limlarini
 
metodik ishlarga rahbarligi. 
4. Tuman xalq ta‘limi bo`imining ish rejasi. 
Tayanch tushunchar: 
nazoratchi, vazifalari, huquq va burchlari, olib boradigan 
tashkiliy – pedagogik – metodik ishlar 
Maktabgacha tarbiya muassasalari ishiga bevosita rahbarlik qilish XTB maktabgacha tarbiya 
inspektori – nazoratchiga yuklatiladi. 
Nazoratchi bu – ma‘lum sohaga tegishli qonun – qoidalarning bajarilishi nazorat qiluvchi shaxsdir. 
«Rahbarning qanchalik ma‘suliyat bilan javobgarlikni his qila olgan holda ishlash uning sof 
vijdonligiga ko‘p narsa bog‘liq. Bugun ularning qay darajada bajarayotganliklarini tekshirish 
muhim ahamiyatga egadir»
2
. 
Maktabgacha tarbiya nazoratchisining ishi murakkab va ko‘p qirralidir. Nazoratchi o‘z ishida 
Davlatimizning Xalq ta‘limi sohasi bo‘yicha chiqarilgan qonun, Milliy Dastur, shuningdek, 
instruktiv – dasturiy – metodik hujjatlariga amal qiladi. 
X.T.B – nazoratchisi (tuman, shahar): 
-
Turli tildagi, idora – tashkilot tomonidan tashkil etishidan qat‘iy nazar «Bolalar bog‘chasi ta‘lim 
– tarbiya dasturi» talabalarini bajarilishini kuzatadi, tekshiradi; 
-
M.T.M ishini har tomonlama nazorat qiladi. 
-
Qonun doirasida yo‘l-yo‘riq, buyruq, tavsiya – ko‘rsatmalar beradi; 
-
Qonunga xilof ishlarni to‘xtatadi va XTB – ga xabar beradi. 
-
Maktabgacha tarbiya bo‘yicha ishlarni yaxshilash bo‘yicha taklif – mulohazalar beradi; 
-
XTB-da mudira, metodist va tarbiyachilar uchun ilmiy – uslubiy kengashlar chiqaradi; 
-
Maktabgacha tarbiya xodimlarini Attestatsiyadan o‘tkazadi; 
-
Xodimlarni rag‘batlantirish va jazolash ishdan bo‘shatish masalalariga rahbarlik qiladi; 
-
Shahar, tuman nazoratchisi – Xalq deputatlari ijroiya ko‘mitalari oldiga. XTB va MTM. ishini 
yanada takomillashtirish bo‘yicha masalalarni qo‘yadi; 
Nazoratchiga qo‘yiladigan asosiy talablar: 
1 – Respublika, viloyat, shahar, tuman – nazoratchisi lavozimiga; Eng ilg‘or, yuksak pedagogik 
tashkilotchilik qobiliyatiga ega bo‘lgan, maktabgacha tizimi ishini prinsiplarini puxta egallagan, 
oliy maxsus ma‘lumotga ega bo‘lgan, ish stajiga ega bo‘lgan pedagoglardan tayinlanadi. 
-
Nazoratchi har tomonlama tayyorgarlik ko‘rgan, o‘z ishini ustasi, dunyoqarashi keng, ta‘lim 
to‘g‘risidagi Davlat siyosatini puxta egallagan, nazoratchi – mutaxasislik malakalariga ega bo‘lgan; 
-
U prinsipial, xolis, vijdonli, davlat nutqai nazari - qiziqishlari asosida ish yurituvchi, 
javobgarlikni xis etuvchi, aniq xushyor, tartibli, talabchan, o‘z so‘zida tura oladigan, kamchilikka 
murosasiz; 
-
Maktabgacha tarbiya ravnaqi uchun eng samarali, foydali, kerakli, asosiy vazifalarni o‘z 
vaqtida aniqlay olishi, qisqa muddatda bajara olish xususiyatiga ega bo‘lishi; 
-
M.T.M – ishini har tomonlama chuqur tahlil qila olishi, ishdagi kamchiliklar o‘z vaqtida 
bartaraf etish choralarni tezda aniqlab olish, bajarish; 
2
I. Karimov. «Buyuk maqsad yo‘lidan og‘ishmaylik» asaridan. T-1993 yil. 

---