Ma’ruza matni

 
3. Maktabgacha ta‘lim muassasalarida pedagogik jarayonni tashkil etish 
 
Maktabgacha ta‟limda pedagogik texnologiyalar 
O‘zbekiston Respublikasining maktabgacha tarbiya muassasalarida amaliy yoki aqliy 
vazifalarni hal qilishda umum qabul qilingan usullaridan foydalanishni taxmin qiluvchi pedagogik 
texnologiyalarni shiddatli izlash va mavjud an‘anaviy ―Men kabi bajar‖ texnologiyalarini 
rivojlantirish – qayta tiklash (reproduktiv) olib borilmoqda. 

---

MA‘RUZA MASHG‘ULOTLARI. 
39 
Pedagogik texnologiya deganda, ta‘limiy maqsadlarni samarali amalga oshirishga imkon 
beruvchi ta‘lim va tarbiya jarayonining nazariy asoslangan vosita va usullari majmuini amalga 
oshirish tushuniladi. 
Maktabgacha ta‘limda pedagogik texnologiyadan foydalanishda ta‘limiy maqsadlar bir xil 
berilib, ob‘ektiv bosqichma-bosqich o‘zgarishlar va erishilgan natijalarni yakuniy baholash 
imkoniyatining saqlanishiga mos holda ilmiy loyihalashni mo‘ljallaydi. 
Zamonaviy rivojlanuvchi pedagogik texnologiyalar ta‘lim jarayoniga, shuningdek, bola 
psixik jarayonlari taraqqiyotiga, uning shaxsiy sifatlari, intellektual-ijodiy qobiliyatlari, jismoniy 
rivojlanishi shakllanishiga yo‘naltirilgan. 
Ta‘limni insonparvarlashtirish sharoitlarida pedagogik texnologiyalar pedagog tomonidan
bolani ijobiy idrok qilishga, ya‘ni uni qanday bo‘lsa, shundayligicha idrok qilish; shaxs ichki 
dunyosiga yo‘nalganlik, bolaga tabiat tomonidan in‘om etilgan xususiyatlarni aniqlash va ochish; 
yaqin kelajak rivojlanish zonasida o‘qitish; ixtiyoriy ravishda tarbiyalash; pedagogik qo‘llab-
quvvatlash pozitsiyalarida; erkinlik va ijod pozitsiyalarida; maktabgacha yoshi davrining asosiy 
yetakchi faoliyati – o‘yin imkoniyatlaridan (pedagogik va psixologik) foydalanish; ta‘lim va tarbiya 
jarayonini amalga oshirish hamma vaqt baholashni, tahlilni va bu jarayon natijalarini hisobga 
olishni talab qilganligi sababli turli pedagogik texnologiyalarni diagnostik asosda yaratish lozim. 
Ta‘lim samaradorligi bolaning ilm olish ta‘siriga qanchalik berilganligiga bog‘liq. Pedagogik 
texnologiyaning muvaffaqiyati bolaga oliy ne‘mat deb qarash, unga ishonish, hammuallif sifatida 
uni tan olish, uning barcha haq-huquqlarini saqlash munosabatlari bilan ta‘minlanishi zarur.
Maktabgacha ta‘lim samaradorligini boshqarish algoritmini, ya‘ni qo‘yilgan o‘quv yoki 
tarbiyaviy maqsadlarga erishishda bola bilish faoliyatini nazorat qilish va koreksiyalashning
qoidalar tizimi bilan aniqlash zarur.